بحران آب در سایۀ کشاورزی افزایی و کشاورزی زدایی کشور: تشریح ارتباط بحران آب در بخش کشاورزی و وابستگی به نفت در کشور
نویسندگان
چکیده مقاله:
افزایش سطح اراضی و آبیشدن آنها پس از انقلاب، موجب اضافهبرداشت شدید آب برای مصارف کشاورزی شده است. درحالحاضر بیش از نود درصد آب کشور، در حوزۀ زراعت استفاده میشود که حجم بسیار بالایی از آن بهعلت استفاده از روشهای غیراستاندارد تلف میشود. گسترۀ بهکارگیری آبیاری تحتفشار که موجب بهرهوری و راندمان بالای آب میشود، حدود 5 درصد است. ما در این مقاله در پی پاسخگویی به این پرسشیم که چرا بهمنظور بهبود وضعیت راندمان آب در کشاورزی اقدامی فراگیر صورت نمیگیرد؟ نتایج این پژوهش نشان میدهد که باوجود برخی موانع حقوقی، فنّاورانه، مدیریتی و توپوگرافیک در پیادهسازی روشهای نوین، عامل اصلی عدمتوجه به صرفهجویی در مصرف آب کشاورزی، وابستگی به اقتصاد نفتی است که از یکسو سبب انتقال نیروی کار و سرمایه بهسوی پدیدههای غیرتجاری شده و از سوی دیگر، چشمداشت از دیگر بخشها برای خلق ارزشافزوده را از بین برده است. بنابراین، دولت از یکسو با افزایش سطح اراضی و آبیسازی آنها، زمینه را برای اشتغالزایی غیرپایدار متأثر از سیاستهای پوپولیستی و پیگیری گفتمان خودکفایی فراهم آورده (کشاورزیافزایی) و ازسویدیگر، با وهم فراوانی ملهم از درآمدهای نفتی، این بخش را با اراضی آبیشده بهحال خود واگذاشته است (کشاورزیزدایی).
منابع مشابه
بحران آب و لزوم توجه به بهرهوری آب کشاورزی در نواحی خشک مطالعهی موردی؛ دشت بیرجند
بحران آب از جمله چالشهای مهم زیست محیطی منطقهی خاورمیانه میباشد. بسیاری از کارشناسان نگران آن هستند که استفاده از منابع آب در ایران بدون در نظر گرفتن محدودیت آن در آینده مشکلات جدی را ایجاد مینماید. در چند دههی اخیر رشد جمعیت و توسعهی فعالیتهای کشاورزی و صنعتی باعث شده است فاصلهی بین نرخ تجدید و نرخ بهرهبرداری از آبخوانها افزایشیابد و این شکاف در نتیجهی وقوع خشکسالی...
متن کاملبرآورد آب مصرفی در بخش کشاورزی به روش بیلان آب
حدود دو سوم آب رودخانهها، دریاچهها و آبخوانهای زیرزمینی جهان در بخش کشاورزی به مصرف میرسد. در ایران نیز مانند سایر کشورها، بخش قابلتوجهی از منابع آبهای سطحی و زیرزمینی در این بخش استفاده میشود. مبنای اساسی برآورد حجم آب مصرفی در بخش کشاورزی تحلیل مؤلفههای بیلان آب در سطح کشور است. متغیر بودن میزان بارش سالانه منشأ مؤلفههای بیلان آب در چرخة هیدرولوژی و بهتبع آن، متغیر بودن حجم آب مصرفی...
متن کاملDegenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers
In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...
متن کاملارزیابی شاخص بهرهوری آب کشاورزی و عملکرد سیاستها و برنامههای مدیریت آب کشور در این زمینه
بهرهوری آب بیانگر مقدار محصول تولیدی یا درآمد حاصله بهازای هر واحد آب مصرفی است. اقتصاددانان برای حل مشکل تولید غذا از منابع آب محدود و جلوگیری از واردات بیرویه محصولات کشاورزی، پیشنهاد میکنند تنها راه موجود افزایش بهرهوری فیزیکی و در نهایت بهبود بهرهوری اقتصادی آب است. ازلحاظ قانونی نیز به استناد ماده (25) «قانون افزایش بهرهوری بخش کشاورزی و منابع طبیعی»، بر اهمیت تعیین شاخصهای بهرهور...
متن کاملنقش قیمتگذاری آب در بخش کشاورزی بر تعادل منابع آب
در سالهای اخیر بهرهبرداری غیربهینه از منابع آبی به ویژه منابع آب زیرزمینی، خشکسالی، عدم رعایت اصول حفاظت در بهرهبرداری از منابع آبی کشور، رشد جمعیت و غیره موجب گردید تا نهاده آب به عنوان یکی از مهمترین عوامل محدودکننده توسعه در بخشکشاورزی ایفاء نقش نماید. از این رو، سیاستهای آب به عنوان بخش مهمی از سیاستگذاری و برنامهریزی منابع آب و مدیریت تقاضا حائز اهمیت میباشد، ضمن اینکه رویکرد برنام...
متن کاملشوری زدایی آب برای کشاورزی: ضرورت، اهمیت و محدودیتها
امروزه کمبود منابع آب مناسب علی الخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک مشکلات متعددی را ایجاد کرده است. اگر چه بیش از 70 درصد سطح کره زمین را آب فرا گرفته است اما شوری بالای منابع آب سبب شده است تا بشر با محدودیتی جدی در زمینه استفاده از این منابع مواجه شود. لذا امروزه شوری زدایی آب بیش از هر زمانی توجه همگان را به خود معطوف کرده است. در بین مصرف کنندگان آب در کشور، بخش کشاورزی با مصرف حدود 90 درصدی من...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 1
صفحات 267- 292
تاریخ انتشار 2019-05-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023