بازشناسی جایگاه تاریخ و فرهنگ عامه در حمام‌های سنَتی ایران (پیوستگی آداب، عادات و عقاید مرتبط با استحمام)

اهمیت اجتماعی برخی از مکان‌ها در زندگی مردم، از دیرباز موجب شکل‌گیری فرهنگ خاصی در این مکان‌ها شده است. فرهنگی که در گسترۀ تعاملات اجتماعی مردم شکل‌گرفته و در تاروپود زندگی آن‌ها ریشه دوانده است. حمام‌ها یکی از مکان‌هایی هستند که به واسطۀ حضور اقشار اجتماعی مختلف، جایگاه شکل‌گیری آداب فرهنگی و محل گسترش برخی از مشاغل خاص بوده‌اند. در این پژوهش که با هدف شناختن جایگاه حمام در زندگی مردم، به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با تکیه‌بر منابع اسنادی و کتابخانه‌ای، انجام پذیرفته است، تلاش گردیده تا بدین پرسش اساسی پاسخ داده شود که؛ حمام در بافت تاریخی - اجتماعی قدیم ایران، چه جایگاهی داشته است؟ لذا در این پژوهش در دو بخش اصلی: ویژگی‌های حمام به‌عنوان یک سازۀ معماری، و فرهنگ حمام و آداب رایج در آن، بدین مسئله پرداخته‌شده است. نتیجۀ این بررسی ضمن این‌که نشان از اهمیت حمام در بافت شهری قدیم ایران دارد، نشان از گسترش باورها و آداب خاصی نیز دارد که نه‌تنها در معماری فضای حمام، بلکه در رفتار و منش مردم در این مکان نیز قابل‌مشاهده است.