امکان‌سنجی تحقق سبک زندگی دینی (اسلامی) در جامعۀ ایران (براساس سه اثر مفاتیحالحیاۀ، الحیاۀ و سراج‌الشیعه)

نویسندگان

  • بها الدین قهرمانی نژاد شایق استادیار گروه تاریخ تمدن و انقلاب اسلامی دانشکدۀ معارف اسلامی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

مسئلۀ اصلی این نوشتار تأمل دربارۀ امکان و زمینه‌های ارتقا، ژرف‌اندیشی و گسترش سبک زندگی دینی در جامعۀ ایرانی است. فرض اساسی نیز آن است که در جامعۀ ایرانی و متأثر از امواج مدرنیته و جهانی شدن، الگوهای مختلفی از سبک زندگی در کنار سبک‌های زندگی سنتی و دینی وجود دارد؛ بنابراین میدان رقابت جدی (در زمینۀ فرهنگی و به ویژه برای شمولیت یافتن انواع سبک‌های زندگی) وجود دارد. بنابراین مسئلۀ اصلی این پژوهش، بررسی میزان کفایت یا پاسخگویی الگوهای دینی سبک زندگی به نیازهای موجود و چگونگی انطباق آن با شرایط موجود و همچنین قابلیت پاسخگویی مراجع دینی (مبتنی‌بر احکام و سفارش‌های دینی) به نیازهای روزمرۀ کنشگران در زمینه‌های گوناگون سبک زندگی از جمله پوشش، مصرف و... است. پرسش‌های اصلی بیان‌شده عبارتند از: ویژگی‌ها و ابعاد سبک زندگی دینی (با تأکید بر آثار نوشتاری روایی_ حدیثی) چیست؟ زمینه و عوامل استقرار، نفوذ و تداوم الگوی دینی (اسلامی) سبک زندگی کدام‌اند؟ امکان‌پذیری اجرای آنها در جامعۀ ایرانی به چه اندازه است؟ برای برخورداری این پژوهش از ماهیت و رویکرد یا روش‌شناختی امکان‌سنجی، بررسی محتوای سبک زندگی دینی یا الگوی زیست مسلمانی در معنای اصلی و روایی آن مهم است. به همین علت، محتوای سه اثر مهم دینی ازجمله کتاب‌های مفاتیح‌الحیاۀ (جوادی آملی)، الحیاۀ (حکیمی) و سراج‌الشیعه (مامقانی غروی) بررسی شده است که با هدف ارائۀ سبک زندگی اسلامی تدوین شده‌اند. سپس ویژگی‌های این سه اثر با معیارهای ارزیابی سبک‌های زندگی مقایسه شده است. در پایان مشکلات و موانع استقرار و تداوم سبک زندگی مذهبی (حیات طیبه) بررسی و پیشنهاد شده است؛ ابتدا اینکه به تنوع الگوهای سبک زندگی دینی توجه شود و همچنین به تلاش‌های احیاگران و روشن‌اندیشان دینی در دوره‌های معاصر برای تحقق سبک زندگی دینی یا ایمانی بیشتر در مراکز سیاست‌گذاری فرهنگی توجه شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

امکان سنجی تحقق سبک زندگی دینی (اسلامی) در جامعۀ ایران (براساس سه اثر مفاتیحالحیاۀ، الحیاۀ و سراج الشیعه)

مسئلۀ اصلی این نوشتار تأمل دربارۀ امکان و زمینه های ارتقا، ژرف اندیشی و گسترش سبک زندگی دینی در جامعۀ ایرانی است. فرض اساسی نیز آن است که در جامعۀ ایرانی و متأثر از امواج مدرنیته و جهانی شدن، الگوهای مختلفی از سبک زندگی در کنار سبک های زندگی سنتی و دینی وجود دارد؛ بنابراین میدان رقابت جدی (در زمینۀ فرهنگی و به ویژه برای شمولیت یافتن انواع سبک های زندگی) وجود دارد. بنابراین مسئلۀ اصلی این پژوهش،...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

هنجارشناسی سبک زندگی دینی: تبیین سه اصل محوری

عوامل متعددی که به توسعه فرهنگ و ساختارهای وابسته به فردگرایی، انسان‌محوری و خویشتن-خواهی دامن زده‌اند، سبکی یکسان از زندگی را برای بشر فراهم آورده‌اند که به تدریج دین‌داران را در تضاد با پیرامون‌شان کشانده است. برای خروج از این وضعیت، لازم است اصول حاکم بر زندگی دین-دارانه، بازخوانی و ساختارسازی شوند؛ چه آن که نادیده‌انگاری هر اصل، پیامدهای کمّی و کیفی قابل مشاهده دارد. در این نوشتار، ضمن تفکیک...

متن کامل

تصویری از سبک زندگی فرهنگی جامعۀ دانشجویی

غالب نظریه‌ها درباره نقش دانشگاه در دنیای جدید استدلال می‌کنند که ارتقای فرهنگ و تربیت شهروند مشارکت‌جو در کنار تربیت فرد متخصص از اعم وظایف دانشگاه جدید است. مصرف محصولات فرهنگی نیز یکی از راه‌های مهم ارتقای سرمایۀ فرهنگی و آماده شدن دانشجویان برای ایفای نقش‌هایی است که انتظار می‌رود در دنیای جدید ایفا کنند. مقالۀ حاضر با بررسی میزان مصرف فرهنگی دانشجویان ایرانی به بررسی این مسئله می‌پردازد که...

متن کامل

نقش معنویت گرایی دینی بر سبک زندگی سیاسی در انقلاب اسلامی ایران

معنویت­گرایی دینی، همواره در ارتباط موّثر با زندگی انسان­ها عموماً و زندگی سیاسی آن­ها خصوصاً بوده است. اما این واقعیت در عصر رواج سکولاریسم به چالش کشیده شده است و لذا نیازمند تبیین علمی دقیق برای دفاع از حیات عملی خود که با انقلاب اسلامی ایران توانی دوباره یافته است، می­باشد. نوشتار پیش­رو در پاسخ به پرسش از امکان نقش­آفرینی معنویت­گرایی دینی بر سبک زندگی سیاسی، با تحلیل مفاهیم معنویت‌گرایی، سبک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 4

صفحات  513- 538

تاریخ انتشار 2015-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023