افزایش رقابت پذیری بنگاه‌های کوچک و متوسط و تامین مالی آنها با تأکید بر توسعه رویکرد خوشه ای

در ایران، بنگاه‌های کوچک و متوسط با در اختیار داشتن بیش از 60 درصد اشتغال و 94 درصد از مجموع بنگاه‌ها با مشکلات بسیاری مواجه‌اند که بر اساس مطالعات انجام شده، تامین مالی و مکانیزم‌های آن یکی از مهم‌ترین این مشکلات است. یکی از روش‌های موفق‌ تامین‌مالی بنگاه‌ها، اعطای تسهیلات به خوشه‌های متشکل از بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط به جای حمایت منفرد از آنها است. برای شناسایی خوشه‌های متشکل از بنگاه‌های کوچک و متوسط، شاخص ضریب مکانی در کدهای ISIC، در چهار متغیر ارزش افزوده، صادرات، تعداد کارکنان و تعداد بنگاه‌ها طی سال‌های (1384-1373) در نظر گرفته شد و کدهای 15، 17، 24، 26، 27 و 29 بیشترین مقدار متوسط را به خود اختصاص دادند، سپس محاسبه این چهار متغیر در کل کشور و سطح استان‌ها در کدهای چهار رقمی و برای معرفی اولویت‌های حمایتی مالی در فعالیت‌های ISIC چهار رقمی، محاسبه گردید. برای معرفی نوع تعاملات خوشه‌های در سطح ملی، به معرفی مختصر روش‌های مختلف توسعه خوشه‌ای مانند روش توسعه خوشه‌ای نهاد هادیان خوشه لحاظ گردید که در ادامه با تأکید بر تکنیک تحلیل عاملی، شش خوشه ملی با استفاده از آخرین جدول داده- ستانده 54 بخشی کشور استخراج گردید که ساختار تعاملاتی کشور و استان‌ها را نشان می‌دهد.