اسلام‌هراسی در روسیه: تبیین جامعه‌شناختی ریشه‌ها و چالش‌ها

هدف مقالة حاضر، بررسی روند پیدایش و نفوذ اسلام‌هراسی در روسیۀ کنونی است؛ عاملی مؤثر که روسیه را از سایر کشورهای غربی در مواجه با مسلمانان متمایزمی­سازد، ویژگی‌های تاریخی متفاوت و نقش ملی­گرایی افراطی است که از رشد جمعیت مسلمانان در روسیه نگران است؛ این عامل با آنکه کم­ و بیش در کشورهای غربی نیز وجوددارد در روسیه ابعادی گسترده­تر یافته و بدیهی است با وجود عوامل دیگر، ترس از اسلام و مسلمانان از نظر نژاد اسلاو جدی‌تر باشد؛ همچنین بررسی‌ها نشان‌می‌دهند که عملکرد رسانه­های غربی در معرفی اسلام به­عنوان دین ترور و خشونت، بدویت و واپس‌گرایی را می­توان در شکل­گیری ذهنیت مردم روسیه نسبت­به مسلمانان مؤثر دانست؛ همچنین بررسی تحول­های اخیر در روسیه نشان­می­دهد، دولت روسیه با توجه به تجارب تاریخی تلاش­می­کند که روابط خود را با این اقلیت بزرگ دینی بهبودبخشد و این در حالی است که انجام حملات تروریستی و انتحاری مسلمانان افراطی در بروز ذهنیت ترس از اسلام در میان اقشار غیر­مسلمان روسیه نقشی مهم ایفامی­کند. در این مقاله ضمن بررسی وضعیت مسلمانان در روسیه براساس روش توصیفی- تحلیلی، ریشه­ها و ابعاد مختلف پدیدۀ اسلام­هراسی در روسیه بررسی­خواهدشد