ارزیابی کیفیت عملکرد تیم سلامت در زمینه مراقبت‌های پیش از بارداری، حین بارداری و پس از زایمان با استفاده از آزمون بالینی ساختاردار عینی

  سابقه و هدف: طبق بیانیه سازمان جهانی بهداشت کلید پیشگیری از مرگ و میر مادران مراقبت‌های بهداشتی با کیفیت است. اولین گام در ارتقای کیفیت مراقبت‌ها، ارزیابی کیفیت ارائه این خدمات می‌باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی کیفیت عمل‌کرد تیم سلامت در ارتباط با مراقبت‌های پیش از بارداری، دوران بارداری و پس از زایمان طراحی و انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی 105 پزشک و مامای تیم سلامت که در مراکز بهداشتی تحت پوشش مرکز بهداشت شماره سه مشهد شاغل بودند، به روش سرشماری وارد شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه مشخصات فردی و سه آزمون بالینی ساختاردار عینی در زمینه مراقبت‌های پیش از بارداری، دوران بارداری و پس از زایمان بودند. مشارکت‌کنندگان پس از تکمیل پرسش‌نامه مشخصات فردی ایستگاه‌های طراحی شده آزمون بالینی ساختاردار عینی را که برای مراجعین فرضی طراحی شده بود، به ترتیب گذراندند.  یافته‌ها: بهترین عمل‌کرد تیم سلامت در حیطه مراقبت‌های پیش از بارداری (1/98 درصد عمل‌کرد خوب) و ضعیف‌ترین عمل‌کرد در حیطه مراقبت‌های پس از زایمان (52/49 درصد عمل‌کرد خوب) مشاهد شد. در حیطه مراقبت‌های پیش از بارداری اخذ شرح حال (100 درصد) و ایمن‌سازی (7/65 درصد)، در حیطه مراقبت‌های دوران بارداری اخذ شرح حال (100 درصد) و تجویز صحیح مکمل‌ها (76/24 درصد)، در حیطه مراقبت‌های پس از زایمان نیز ارزیابی مادر پس از زایمان (09/98 درصد) و ارائه توصیه‌های لازم (57 درصد)، به ترتیب بهترین و ضعیف‌ترین کیفیت عمل‌کرد توسط تیم سلامت ارائه شد. بین سن (04/0=P) و سابقه کار (006/0=P) با نمره کیفیت مراقبت‌های پیش از بارداری، بین مدرک تحصیلی و کیفیت ارائه مراقبت دوران بارداری (02/0=P) ارتباط آماری معنی‌دار مشاهده شد.  نتیجه‌گیری: نتایج کلی نشان داد که کیفیت عمل‌کرد تیم سلامت در ارائه مراقبت‌های پس از زایمان مطلوب نمی‌باشد. از آن‌جایی که مراقبت مناسب در دوران نقاهت پس از زایمان نقش مهمی در کاهش مرگ و میر مادر و نوزاد دارد؛ پیشنهاد می‌شود که مراقبین بهداشتی با شرکت منظم در دوره‌های بازآموزی مرتبط بر مهارت و تجربه خود بی‌افزایند