ارزیابی میزان اثربخشی غلظت عناصر غذایی آهن و روی در گل در زمان گل‌دهی کامل به برخی پارامترهای برگی، صفات رشد و عملکرد دانهال‌های "به"(Cydonia oblonga Mill.) ایران تحت شرایط خاک‌های آهکی

چکیده به ‌منظور ارزیابی میزان اثربخشی غلظت عناصر آهن و روی در گل (در زمان گل‌دهی کامل) به ‌برخی پارامترهای برگی (جذب برگی عناصر غذایی ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی و بور و سطح و کلروفیل برگ)، صفات رشد (قطر و ارتفاع تنه)، تعداد گل و میوه/دانهال و مقدار محصول دانهال‌های " به" (Cydonia oblonga Mill.) ایران تحت شرایط خاک‌های آهکی آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد‌شده (کرت فرعی، 28 دانهال "به" و کرت اصلی، سطوح مختلف آهک در خاک (کربنات کلسیم معادل 13، 14، 15، 16 و 18 درصد) در 3 تکرار و در هر کرت با 4 اصله در باغ تحقیقاتی کمال‌آباد/کرج در سال‌های 1395 و 1396 انجام شد. نتایج نشان داد که در بین تمام صفات مورد بررسی دانهال‌های "به"، تنها غلظت روی در گل با افزایش مقدار کربنات کلسیم معادل خاک یک رگرسیون منفی و معنی‌دار (در سطح احتمال یک درصد) بوده است. این در حالی است که همزمان غلظت روی در گل با مقدار غلظت آهن در گل (در سطح احتمال یک درصد) و با ازت برگ (در سطح احتمال پنج درصد) در همبستگی مثبت و معنی‌دار و با تعداد کل گل/دانهال (در سطح احتمال یک درصد) و همچنین با قطر تنه (در سطح احتمال پنج درصد) در همبستگی منفی و معنی‌داری بوده است. بنابراین، جهت گروه‌بندی میزان مقاومت دانهال‌های "به" به افزایش مقدار کربنات کلسیم معادل خاک از تجزیه خوشه‌ای به روش وارد ward)) و بر اساسپنجصفتمنتخب اثربخش شامل غلظت روی و آهن در گل، جذب برگی ازت، تعداد کل گل/دانهال و قطر تنه استفاده گردید. بدین ترتیب دانهال‌های "به" درسه گروهقرارگرفتند. با توجه به محاسبات آماری مختلف در این پژوهش، در مرحله اول دانهال‌های گروه دوم (شاملUnknown; NB3; AS2; KVD4; NB2; PK2;ET1; ASM3; ASP1) و در مرحله بعدی دانهال‌های گروه سوم (SVS2; NB4; KVD1; ASM2; Oghafespehan; ASM1) به‌عنوان دانهال‌های مقاوم به خاک‌هایی با مقدار کربنات کلسیم معادل خاک بالا (در دامنه‌ای بین 14 تا 18 درصد) و بالاخره دانهال‌های گروه یک دندروگرام (KVD3;Moghavem2;SVS1;KVD2;PH2;ASP2;Sahelborjmoghavem;Moghavem1; SHA1;Gardandar;KM1;Khosro;Behtorsh;) گروه حساس ارزیابی شدند.