اثر نظم اجتماعی خُرد در خانواده بر اقدامات زمینه ساز طلاق به واسطه ی کشمکش مطالعه موردی: فرزندان شاهد مشهد

هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی تأثیر ابعاد چهارگانه نظم خرد به واسطة ابعاد دوگانه کشمش بین زوجین، بر طلاق است. چارچوب نظری تحقیق نظریه ترکیبی نظم خُرد چلبی (برگرفته از نظریه پارسونز) و نظریه تقابل اجتماعی زیمل است که در آن، خانواده به عنوان نظامی اجتماعی درنظر گرفته شده و دارای چهار خرده نظام همدلی، همفکری، همبختی و همگامی مشترک است. روش تحقیق حاضر، روش پیمایشی از نوع مطالعات مقطعی، پهنانگر، توصیفی- تبیینی و کاربردی و نیز در سطح جامعه شناسی میانه است، زیرا اقدامات طلاق را در خانواده ها بررسی نموده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه فرزندان متأهل شاهد ساکن در شهر مشهد بودند که یکی از زن و شوهر، بنا به اعلام از سوی مرکز بنیاد شهید انقلاب اسلامی در سال 85 فرزند شهید بوده اند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار لیزرل انجام گردیده است. نتایج این تحقیق نشان داد که، نظم خُرد به میزان 71/0- بر متغیر کشمکش (کشمکش کمّی و کیفی) و متغیر کشمکش نیز به میزان 89/0 بر اقدامات زمینه ساز طلاق مؤثر است. نتیجه این است که نظم خُرد در خانواده از طریق کشمکش بر اقدامات زمینه ساز طلاق مؤثر است و کشمکش نقش واسط را بازی می کند. Purpose of this research is to investigate the effect of quadruplet aspects of minor order, because of double aspects of conflict between couples, on divorce. Theoretical framework of the research includes mixed theory of Chalaby’ s minor order (taken from Parsonez’ s theory) and Zimel’ s social opposition theory, in which family is considered as a social system and it consists of four minor systems: empathy, consultation, partnership and joint concordance, and based on social conflict theory, in a small group like family, conflict may happen between couples and contexts may be provided for divorce. Methodology of this research contains a survey of cross-sectional, extensive, descriptive-explanatory and practical studies in middle sociology level, because it has studied divorce proceedings in families. The statistical population involves all couples, dwelled in Mashhad city, that one of them (wife or husband) has been martyr’ s offspring in 2006 (according to the Islamic Revolution Martyrs Foundation). Data analyzing was done by LISREL software. The results show that minor order affects conflict variable (quantitative or qualitative conflict) (-0.71), and conflict variable affects divorce proceedings (0.89) as well. The final result is that minor order in family affects divorce proceedings through conflict, and conflict plays the role of mediator.