اثر نرخ سود بین‌بانکی بر شاخص قیمت سهام (با تأکید بر توافقنامه برجام)

تحولات بازار سهام، بخش حقیقی اقتصاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بانک‌ها یکی از منابع تقاضا در بازار سهام هستند که مقدار سرمایه‌گذاری آن‌ها در بازار سهام تابع عوامل مختلفی است. در این مقاله اثر تغییرات نرخ سود بین‌ بانکی بر شاخص قیمت سهام در اقتصاد ایران در چارچوب مدل‌های ناهمسانی واریانس شرطی (ARCH و GARCH) با استفاده از داده‌های ماهانه در دوره فروردین 1392 تا اسفند 1395 مورد بررسی و تحلیل تجربی قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین مدل‌های تصریح شده نشان می‌دهد اولاً: نرخ سود واقعی بین‌بانکی دارای اثر منفی و معنی‌دار بر شاخص سهام است. به گونه‌ای که تغییرات مثبت نرخ سود واقعی بین‌بانکی، بانک‌ها را ترغیب می‌کند تا منابع اضافی خود را به جای بازار سهام در بازار بین ‌بانکی سرمایه‌گذاری کنند که این مسئله تقاضای سهام توسط بانک‌ها را کاهش می‌دهد و بر شاخص سهام اثر منفی دارد. رابطه معکوس بین تغییرات نرخ بهره بین بانکی و شاخص قیمت سهام نقش و اهمیت بازار بین بانکی به عنوان یکی از ابزارهای پولی بانک مرکزی برای تأثیرگذاری بر بخش حقیقی اقتصاد را نمایان می‌سازد. ثانیاً: تغییرات نرخ ارز غیر رسمی دارای اثر منفی و معنی‌دار بر شاخص سهام است به‌نحوی‌که افزایش نرخ ارز غیر رسمی، از طریق تحریک تقاضای بازار ارز دارای اثر انقباضی بر بازار سهام است و بازدهی سهام را کاهش خواهد داد. ثالثاً: توافق‌نامه برجام 2000 به عنوان یک خبر خوب برای بازار تلقی شده است و اثر مثبت و معنی‌دار بر شاخص سهام در دوره تحت بررسی داشته است.