اثر تنش کم‌آبی و محلول‌پاشی سیلیکون بر عملکرد و رنگیزه‌های فتوسنتزی گندم در منطقه سیستان

سیلیکون دومین عنصر موجود در خاک است که دارای اثر مفیدی در افزایش تحمل گیاهان به تنش‌های زنده و غیرزنده می‌باشد. به منظور بررسی اثر سیلیکون در افزایش تحمل به شرایط خشکی در گندم، این آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل تنش کمبود آب (خشکی) در سه سطح 50 ، 75 و 90 درصد ظرفیت مزرعه (FC) و محلول‌پاشی اسیدسیلیکون در سطوح صفر (شاهد)، 1 و 5/1 میلی‌مولار در سه مرحله بودند. در این آزمایش تنش خشکی موجب کاهش صفات ارتفاع بوته، تعداد سنبله در مترمربع، وزن هزار دانه، طول سنبله، عملکرد بیولوژیک، کلروفیل a، کلروفیلb و پروتئین شد. آبیاری در 50 درصد ظرفیت زراعی (تنش شدید) میزان پرولین را 29/41 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. محلول‌پاشی سیلیکون در بالاترین سطح (5/1 میلی‌مولار) موجب افزایش تمام پارامترهای مورد بررسی از جمله عملکرد دانه (9/2600 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک (6/7651 کیلوگرم در هکتار)، پروتئین (03/13 درصد) و پرولین (02/36 میکرومول بر گرم وزن تر) گردید، اما تعداد سنبله در مترمربع بر اثر محلول‌پاشی این ماده تغییر معنی‌داری نداشت. در بررسی برهمکنش محلول‌پاشی سیلیکون (5/1 میلی‌مولار) در شرایط تنش شدید باعث افزایش 95/35 درصدی کلروفیلb نسبت به عدم محلول‌پاشی گردید. در مطالعه حاضر محلول‌پاشی سیلیکون کارایی بالایی در افزایش عملکرد در گیاه گندم در شرایط آب و هوایی سیستان از خود نشان داد.