اثر تنش شوری ناشی از کلرید سدیم ‎‏‏ بر غلظت عناصر در برگ گندم در شرایط آب‌کشت

 شوری آب و خاک از مهمترین موانع افزایش تولید محصولات کشاورزی در جهان به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. این تحقیق به منظور تعیین اثر سطوح مختلف شوری بر میزان غلظت عناصر در گندم در قالب طرح کاملاً تصادفی و آزمایش فاکتوریل با چهار تکرار انجام گردید. تیمارها شامل شوری در چهار سطح 0، 20، 40، 60 میلی­مولار کلرید سدیم در محیط کشت پرلیت و تیمار کودی شامل اوره، NPK جامد و NPK محلول بود. اثر سطوح مختلف شوری بر محتوای کلروفیل و درصد نیتروژن برگ معنی دار بود. شوری تا دامنه مشخصی باعث افزایش کلروفیل شد ولی پس از آن به علت اثر سوء شوری بر کلروفیل و تخریب کلروپلاست­ها، کاهش یافت. همچنین شوری باعث کاهش نیتروژن برگ شد. کاهش مقدار نیتروژن در اندام‌های هوایی در محیط‌های شور می‌تواند ناشی از ممانعت یون کلر از جذب نیترات باشد. بیشترین و کم‌ترین غلظت فسفر به ترتیب مربوط به سطوح شوری صفر همراه با کود اوره و سطح 60 میلی مولار شوری همراه با اوره بود که احتمالاً به دلیل میزان بالای سدیم و رقابت کلر با فسفر در جذب توسط گیاه است. مهمترین اثر شوری افزایش غلظت سدیم در بافت گیاهی است. کاهش جذب پتاسیم و کاهش رشد و عملکرد گیاه از نتایج افزایش حضور سدیم است. حداکثر غلظت کلسیم در تیمار شوری 40 میلی مولار همراه با کود اوره و حداقل مقدار در تیمار شوری 60 میلی­مولار همراه با کود NPK جامد مشاهده گردید. مطابق نتایج به­دست آمده در شرایط اعمال تنش شوری استفاده از کود NPK  محلول در بستر کشت پرلیت کارایی بهتری در میزان غلظت عناصر در برگ گندم داشت.