اثر‌بخشی برنامه تمرینی اسپارک و نوروفیدبک بر سطح کورتیزول کودکان مبتلا به اوتیسم

مقدمه: اوتیسم نوعی اختلال نافذ رشدی است که کودکان مبتلا به آن از اضطراب در زندگی شخصی و اجتماعی خود رنج می‌برند. این مطالعه به منظور تعیین اثر‌بخشی هشت هفته برنامه تمرینی  اسپارک به همراه نوروفیدبک بر سطح کورتیزول کودکان اوتیستیک انجام شد. روش: در این مطالعه نیمه تجربی 24 کودک مبتلا به اوتیسم با رده سنی 8 تا 12 سال به‌‌صورت تصادفی در چهار گروه شش‌نفری (گروه تمرین اسپارک، گروه نوروفیدبک، گروه برنامه تمرین اسپارک+ نوروفیدبک، گروه کنترل) قرار گرفتند. آزمودنی­ها مداخلات را به مدت  هشت هفته به ­صورت دو جلسه ی 45 دقیقه­ای در هفته دریافت کردند، اما گروه کنترل هیچ گونه فعالیتی دریافت نکرد. اندازه‌گیری کورتیزول در دو نوبت پیش‌آزمون و پس‌آزمون در شرایط یکسان از هر چهار گروه گرفته شد. یافته‌ها: تجزیه‌ و تحلیل داده­ها با تحلیل کواریانس نشان داد که میانگین میزان کورتیزول در گروه تمرین اسپارک، گروه نوروفیدبک و گروه تمرین اسپارک + نوروفیدبک، نسبت به‌ پیش آزمون کاهش معنی‌داری داشته است و بیشترین اثربخشی مربوط به گروه ترکیبی تمرین اسپارک و نوروفیدبک بود، اما در گروه کنترل تغییر مهمی مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: نتیجه اینکه دریافت تمرینات اسپارک و نوروفیدبک به تنهایی و بصورت موازی در کاهش سطح کورتیزول بیماران اوتیستیک مؤثر است. درمان موازی ایندو به هر حال تأثیر بارزتری دارد.