اثرات مصرف عصاره آبی برگ بنه (Pistacia atlantica) بر نفروپاتی دیابتی در موش صحرایی

زمینه و هدف: امروزه به دلیل افزایش اقبال عمومی‌مردم در استفاده از گیاهان دارویی، ارزیابی کارآیی و بی خطری این ترکیبات مورد اهمیت قرار گرفته است. در برخی مطالعه‌ها، عصاره برگ پسته وحشی(بنه) به عنوان ترکیبی با خواص کاهنده قند خون مطرح شده است. با این حال، مطالعه‌ای در خصوص اثرات احتمالی آن بر نفروپاتی دیابتی صورت نگرفته است، لذا هدف از این مطالعه  ارزیابی اثرات مصرف عصاره آبی برگ پسته وحشی بر نفروپاتی دیابتی در موش صحرایی دیابتیک بود. روش بررسی: در این مطالعه تجربی، 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار (200ـ180 گرم) مبتلا شده به دیابت شدید به وسیله استرپتوزوتوسین و 8 سر موش سالم همسن به طور مساوی به 6 گروه تقسیم و به مدت سی روز متوالی به شرح پیرو مورد تیمار خوراکی قرار گرفتند. گروههای1، 2 و3 دیابتیک دریافت کننده عصاره آبی برگ بنه در دوزهای 400و200، 100 میلی‌گرم به ازای هر کیلو وزن بدن، گروه 4 دیابتیک دریافت کننده داروی کاپتوپریل با دور 50 میلی‌گرم بر کیلو گرم و گروه های 5 دیابتیک و گروه سالم نیز به عنوان گروه‌های کنترل، نرمال سالین دریافت نمودند. در پایان پارامترهای بیوشیمیایی؛ قند خون، حجم ادرار، پروتئین ادرار24 ساعته، کراتینین و نیتروژن اوره خون و هم‌چنین تغییرات کیفی آسیب‌شناسی کلیه برای تمام گروه‌ها انجام گرفت و مقادیر مرتبط در بین گروه ها مقایسه گردید.داده‌ها با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تست تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شدند. میانگین مقادیر  قند خون (33/118 ± 5/383)، اوره نیتروژن (86/2 ± 17/27)، کراتینین خون (45/0 ± 3/1) و هم‌چنین حجم (10/5 ± 66/24) و پروتئین ادرار(51/1 ± 67/25) در موش‌های دیابتیک به طور معنی‌داری بیشتر از گروه کنترل سالم بود(همگی 0001/0p<). هم‌چنین آسیب‌های بافتی نظیر گلومرولواسکلروزیس، انتشار ماتریکس مزانشیال، چسبندگی کلافه گلومرولی به کپسول بومن نیز در گروه‌های دیابتی مشاهده گردید. بر خلاف داروی کاپتوپریل، که توانسته بود به طور معنی‌داری میانگین اوره نیتروژن (0001/0; p<81/2 ± 5/12)، کراتینین (034/0; p=14/0 ± 97/0 ) و پروتئین ادرار (002/0; p=48/3 ± 66/13) موش های دیابتی را درمقایسه با گروه کنترل دیابتی کاهش دهد و ارزیابی بافت‌شناسی نیز در این گروه مؤید اثرات تعدیل کننده آن بود، اما مصرف عصاره آبی برگ بنه در هیچ یک از دوزها نتوانست آسیب‌های اشاره شده را در موش‌های دیابتیک بهبود بخشد. نتایج یافته‌های این مطالعه نشان داد که عصاره آبی برگ بنه هیچ گونه اثر سودمندی بر نفروپاتی دیابتی در مدل حیوانی ندارد.