آس‌باد الگویی از معماری بومی در استفاده از انرژی باد در منطقه خواف

نویسندگان

  • حسن خسروی استادیار، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران (نویسنده مسئول: [email protected])
  • سارا پیش یار دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
  • سحر شکوهی دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

ایرانیان از دیرباز انواع آسیا را بر اساس شرایط اقلیمی که در آن می‌زیستند برای آرد کردن گندم و تهیه نان، که یکی از مهم‌ترین غذاهای روزانه‌شان به‌شمار می‌آمد، احداث می‌کردند. آسیاهای بادی را در نقاط مختلف ایران نمی‌توان دید، زیرا که چرخش این آسیاها مستلزم وجود بادهای قوی و مداوم و طولانی است بنابراین باد عامل اصلی چرخش آسبادهاست. از این رو مراکز اصلی ایجاد آسبادها، مناطق بادخیزند. این مطالعه به بررسی و معرفی آس‌بادهای منطقه‌ خواف واقع در جنوب‌شرق شهرستان مشهد پرداخته است. به عبارت دیگر در این مقاله کار و تاثیر آسباد منطقه خواف از نظر علمی و اقلیمی بررسی شده و به ضرورت استفاده درست از نیروی لایزال طبیعت و سازش با شرایط سخت منطقه پرداخته شده است. رویکرد اصلی مقاله " تطابق انسان با محیط برای رفع نیازهای خود " است؛ اینکه انسان در هر شرایطی خود را با محیط وفق داده و از آن برای رفع نیازهای اولیه خود استفاده می‌کند.  مطالعاتی که در منطقه خواف انجام گرفت بیانگر این مطلب است که وجود آسیاب‌ها نقش اساسی و ارزنده‌ای در معیشت و روند زندگی مردمان گذشته این دیار داشته است. در روزگارانی که هیچ نیرویی خاص جهت رفع نیازهای بشر وجود نداشته، مهار باد و استفاده از آن جهت آرد نمودن گندم در این منطقه سبب افزایش کارایی مردمان گذشته شده است و اقتصاد در آنرا از وضعیت متناسبی برخوردار ساخته است. هم چنین نقش خدماتی بیشتر مردم منطقه (حمل و نقل) در مقابل کارکردهای سایر بخش ها (صنعت و کشاورزی) بر افزایش درآمد مردم در این زمینه تاثیر بسزایی گذاشته است. متاسفانه امروزه با گسترش صنعت و تکنولوژی اکثر آنها از رونق افتاده و متروک و رها گردیده‌اند. ایجاد آسیاب های بادی جدای استفاده بهینه از پارامترهای اقلیمی همان گونه که ذکر شد یک ساخت فرهنگی است که این ساخت در طول تاریخ دچار تغییراتی شده تا به امروز که به این صورت باقی مانده است. و فرهنگ و دانش غنی انسان را قادر ساخته است تا یکی از محدودیت های محیط طبیعی را از میان بردارد و آن را به نقطه قوتی تبدیل سازد تا نه تنها دافع جمعیت نباشد بلکه سبب جذب و تثبیت جمعیت نیز شود. امروزه وظیفه مسئولان و کارشناسان مربوطه آن است که ضمن انجام مطالعات مستندسازی که مهمترین و ضروریترین مرحله در شناسایی آثار تاریخی است، اقدامات جامعی در زمینه معرفی این آثار ارزشمند، نخست به مردم کشورمان و سپس به جهانیان انجام دهند با چنین اقداماتی ضمن تامین نیازهای این مناطق دور افتاده، چرخه‌ی صنعت گردشگری کشورمان به گردش درآورد . برای حصول به این امر تهیه مستندات لازم در زمینه تهیه پرونده ثبت جهانی این مجموعه‌ می‌تواند راه‌گشا باشد. امید است با انجام چنین مطالعاتی در حفظ و نگهداری آثار باستانی با معماری ایرانی قدم‌های هرچند کوچک برداشته شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

امکان سنجی استفاده از انرژی باد در استان ایلام

این پژوهش با هدف ارزیابی میزان تولید انرژی و شناخت نواحی باد خیز در استان ایلام انجام شده است. بدین منظور از تمام داده­های روزانه سمت و تندی باد 7 ایستگاه همدید استان ایلام و همچنین 15 ایستگاه نواحی مجاور استان گرد آوری شد. ابتدا دو پایگاه داده از میانگین بلندمدت روزانه تندی و سمت باد به صورت جداگانه به اندازه 22×366 ایجاد شد. با استفاده از این دو پایگاه داده، مؤلفه‌های مداری و نصف‌النهاری باد ...

متن کامل

نشانه‌شناسی معماری بومی منطقه سیستان

   منطقه‌ی سیستان دارای آب و هوایی از نوع خشک و بیابانی، به لحاظ تاریخی و فرهنگی منطقه‌ی سیستان با داشتن تمدنی بالغ بر 5000 سال جزء تمدن‌های کهن ایران محسوب می‌شود. شکل خاص سکونت و معماری این منطقه نتیجه‌ی موقعیت جغرافیایی، شرایط اقلیمی و سابقه‌ی تاریخی این منطقه از کشور می‌باشد.   نتایج مطالعات میدانی نگارنده در منطقه‌ی سیستان که با هدف «نشانه‌شناسی معماری بومی منطقه سیستان» طی سال‌های 1390 ت...

متن کامل

استفاده از معماری بومی در طراحی تمرینهای دروس مقدمات طراحی معماری

There is a gap between the past vernacular architecture and the contemporary architecture of Iran. Ignoring the practical characteristics of vernacular architecture has created an unidentified architecture and urban design for the life of new generations in Iran. The main problem of this research is familiarizing the students of architecture with philosophy of vernacular architecture for better...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 2

صفحات  22- 28

تاریخ انتشار 2014-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023