بررسی تاثیر امواج الکترومغناطیسی با فرکانس پایین در ایجاد آنیوپلوئیدی القایی با وین بلاستین در سلول های l929 با استفاده از روش آزمون میکرونوکلئوس در سلولهای دو هسته ای

چکیده بررسی تاثیر امواج الکترومغناطیسی با فرکانس پایین در ایجاد آنیوپلوئیدی القایی با وین بلاستین در سلول های l929 با استفاده از روش آزمون میکرونوکلئوس در سلولهای دو هسته ای زمینه و هدف: گاه در هنگام تقسیمات سلولی، تفکیک کروموزوم ها با مشکل مواجه می شود به طوریکه در سلول های دیپلوئید در هر صد تقسیم سلولی یک کروموزوم در جدا شدن خود دچار اشتباه می گردد. نتیجه این اشتباهات ایجاد سلول های ناهنجاری است که در تعداد کروموزوم های خود دچار اختلال شده اند. بیش از یک قرن پیش محققین در بررسی سلول های سرطانی متوجه شدند که بیشتر سرطان ها سلول هایی دارند که نه تنها تعداد کروموزوم هایشان غیر عادی است، بلکه در تعداد کروموزوم هایی که دارند نیز، با یکدیگر فرق دارند. علاوه بر این، این کروموزوم ها معمولاً ناهنجاری های ساختاری دارند که در سلول های نرمال کمیاب است. در نتیجه نیاز است تا عوامل موثر بر ایجاد ناهنجاری-های کروموزومی را بهتر بشناسیم تا بتوانیم به راهکارهای مناسبی جهت تشخیص و یا مقابله با بیماری هایی همچون سرطان دست پیدا کنیم. بدین منظور محققین عوامل مختلفی را در این رابطه بررسی کرده اند، مانند سن مادر و یا نوترکیبی های نابه جا. یکی دیگر از عوامل مورد بررسی، امواج الکترومغناطیس غیر یونیزان است. از این دسته از امواج بیشتر در ارتباطات رادیویی و منابع ماکروویو استفاده می شود، مانند تلفن همراه. در این مطالعه قصد بر این است که تاثیر امواج الکترومغناطیس غیر یونیزان از نوع rf (radiofrequency) بر روی مجموعه کروموزومی سلول های l929 بررسی شود، بدین منظور سلول های l929 را در زمان های مختلف تحت تأثیر این دسته از امواج قرار داده و سپس با استفاده از آزمون میکرونوکلئوس در سلول های دو هسته ای صدمات وارد آمده به سلول را بررسی کنیم. انتظار بر این است که با تأثیر این امواج، آسیب های کروموزومی را در سلول های l929 مشاهده کنیم. مواد و روش کار: در این مطالعه سلول های l929 به دو گروه (1 و 2) تقسیم شده تحت تاثیر امواج الکترومغناطیسی قرار گرفتند. در هر گروه سلول ها به 3 دسته تقسیم شده و هر دسته به مدت 2 ساعت در یکی از انواع میدان الکترومغناطیسی پیوسته، منقطع و خاموش قرار داده شدند. سلول های گروه 2 قبل از این که در میدان قرار بگیرند با ng/ml 5/0 وین بلاستین سولفات به عنوان عاملی آنیوژن تیمار گردیدند. در نهایت سلول ها با g/mlµ 4 سیتوکالازین تیمار شده و پس از گذشت 20 ساعت برداشت سلولی انجام گرفت. بعد از تهیه لام و رنگ آمیزی با رنگ گیمسا، سلول های تک هسته ای، دوهسته ای و دوهسته ای دارای میکرونکلئوس ثبت شده و نتایج حاصل از شمارش سلول ها نیز با استفاده از نرم افزارminitab و آزمون آنالیز واریانس یک طرفه (anova) در سطح p<0.05 تحلیل شدند. علاوه بر این پس از تیمار سلول ها با میدان و میدان به همراه وین بلاستین آزمون mtt برای این سلول ها صورت گرفته و با استفاده از نرم افزار excel نمودار مربوط به آنها رسم گردید. یافته ها: در گروه 1 فراوانی میکرونوکلئوس ها در میدان الکترومغناطیسی منقطع (35/13) در مقایسه با میدان پیوسته (71/8)، خاموش (50/2) و گروه شاهد (91/1) افزایش معنی داری را نشان داده است. در حالیکه در گروه 2 در فراوانی میکرونوکلئوس ها در سه نوع میدان منقطع (92/13)، پیوسته (01/14) و خاموش (23/12) اختلاف معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: با شمارش میکرونوکلئوس ها و بررسی آماری آنها مشخص شد که میدان منقطع صدمات بیشتری را نسبت به میدان پیوسته ایجاد کرده است. میانگین میکرونوکلئوس های شمارش شده در تیمار با میدان منقطع بسیار نزدیک به میانگین میکرونوکلئوس های حاصل از میدان های الکترومغناطیسی پیوسته و منقطع به همراه وین بلاستین است. به نظر میزان آسیبی که از ترکیب این میدان با وین بلاستین ایجاد می شود حد اشباعی دارد که از این حد بالاتر نرفته و میدان منقطع توانسته است به تنهایی حداکثر آسیب ممکن را به سلول وارد کند، آسیبی که مشابه با اثر عامل آنیوژن وین بلاستین به همراه میدان الکترومغناطیسی است.