تخریب گرایی (وندالیسم)شهری در پارک ها و فضای سبز تهران : عوامل و موانع

وندالیسم شهری که تخریب ارادی اموال عمومی تعریف شده ، برگرفته از نام قوم ویرانگر وندال در قرن پنجم میلادی می باشد. رفتارهای وندالیستی حوادث و اتفاقات روزمره ای هستند که در مناطق شهری خصوصاً در شهرهای بزرگ و پرجمعیت بسیاری از جوامع به وقوع می پیوندند و هزینه های زیادی را جهت تعمیر و یا تعویض تأسیسات ، وسایل و ابزار و متعلقات تخریب شده و یا منهدم شده به جامعه، مالیات دهندگان و مدیریت شهری و شهرداری ها تحمیل می کنند. با توجه به اهمیت این موضوع در این پژوهش عوامل و موانع وندالیسم در پارکها و فضای سبز شهری مورد تحقیق و بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و مکان آن پارک هاو فضاهای سبز شهر تهران، جامعه آماری آن کلیه کاربران و استفاده کنندگان از پارک های شهری تهران (n=384) می باشد. نتایج به دست آمده از کاربرد مدل تبیینی و تحلیلی از طریق رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر نشان می دهد که گروه متغیرهای شخصیت که شامل افسردگی ، پرخاشگری، انتقامجویی ، ضدیت با جامعه، ناکامی و عدم موفقیت و احساس تبعیض و اجحاف می باشد، بیشترین تأثیر را در ظهور و بروز رفتارهای وندالیستی دارد و بعد از آن به ترتیب گروه وضعیت اجتماعی شامل متغیرهای دوستان بزهکار، نارضایتی اجتماعی و توجیه پذیربودن عمل از نظر افراد جامعه ، گروه ویژگی های جمعیت شناختی شامل متغیرهای جوان بودن، مجرد بودن ، سطح تحصیلات و مرد بودن ، گروه شرایط و وضعیت مکانها و موضوعات مورد تخریب که شامل متغیرهای اماکن و مبلمان تخریب شده قبلی ، فضاهای بی دفاع و پارک ها و فضاهای خلوت و فاقد نظارت نگهبان و پلیس و نارسایی محیطی و در نهایت گروه جریانات شناختی، ادراکی و انگیزشی شامل متغیرهای ریسک دستگیری کم ، بی هنجاری و توجیه پذیری عمل از نظر فرد ، تصور کیفر پایین می باشند از مهمترین عوامل موثر در پیدایی رفتارهای وندالیستی به شمار می روند. همچنین موانع و راهکارهای کاهش وندالیسم نیز در قالب گروه ها و راهکارهای نظارتی، اقتصادی-اجتماعی، فرهنگی و ورزشی، راهکارهای آموزشی و راهکارهای طراحی و معماری ارائه شدند.