مطالعه اثر سیلاب با دوره بازگشت های مختلف بر روند سیل گیری حریم رودخانه

روند افزایشی خسارات جانی و مالی ناشی از جاری شدن سیلاب طی چند دهه اخیر در جهان، مهندسین آب و دیگر متخصصین ‏مربوطه را بر آن داشته است که با اتکا به ابزار مدرن، چاره ای نو جهت کنترل و مدیریت این پدیده طبیعی بیندیشند. تعیین ‏دقیق مرزهای سیلاب دشت یا همان پهنه بندی سیلاب، مهم ترین پارامتر در مدیریت سیلاب دشت، کنترل سیلاب، تخمین ‏خسارات سیل و تعیین حق بیمه سیل می باشد. با توجه به بحران کمبود آب در جهان انجام پروژه های مربوط به صنعت آب می ‏بایست در نهایت دقت و کمترین زمان صورت گیرد. لزوم دست یابی به چنین پیشرفتی، توانایی بالا در مدیریت حجم انبوه ‏اطلاعات را می طلبد. ‏gis‏ به عنوان سیستم اطلاعات جغرافیایی، توانایی بسیار زیادی در جمع آوری، مدیریت و بازخوانی این ‏اطلاعات دارد. علاوه بر این توانایی ‏gis‏ در ارتباط با مدل های ریاضی هیدرولیکی و هیدرولوژیکی، قابلیت استفاده از این پایگاه ‏اطلاعاتی را در صنعت آب به شدت افزایش داده است. استفاده از الحاقیه ‏hec-georas ‎‏ در محیط ‏gis ‎‏ کمک به تشکیل ‏بانک اطلاعاتی مکانی موردنیاز شامل مسیر رودخانه، مقاطع عرضی، کرانه ها و بانک ها می کند. در این تحقیق از سیستم تحلیل ‏رودخانه یا ‏hec ras ‎‏ استفاده گردیده و با تلفیق دو نرم افزار ‏gis‏ و ‏hec ras‏ پهنه های سیلاب دو رودخانه کارده و ارداک ‏واقع در خراسان رضوی با دوره بازگشت های مختلف 1000،100،50،25ساله تولید شده است. به ازای سیلاب با دوره بازگشت ‏‏100 سال هیچ یک از روستاهای جنگ، مارشک، آل و کارده در حاشیه رودخانه کارده به زیر آب نرفتند و فاصله مناسبی با ‏رودخانه کارده داشتند. مساحت پهنه سیلاب 25 ساله رودخانه کارده 3/167 هکتار بدست آمد و همچنین فاصله منازل روستای ‏ارداک تا پهنه سیلاب 25 ساله، 150 متر می باشد. در انتها میزان نرخ بیمه سالیانه برای نواحی خسارت دیده ‏‎(ead)‎، بر اثر ‏وقوع سیلاب 100 ساله در حاشیه رودخانه ارداک محاسبه گردیده است. در رودخانه ارداک به ازای سیلاب 100 ساله 40 هکتار ‏از اراضی کشاورزی دچار خسارت می شوند. ‏