جداسازی و شناسایی ترکیبات رنگی گلبرگهای گیاه گل جعفری (tagetes erecta)

کاروتنوئیدها یکی از مهمترین گروههای ترکیبات رنگی طبیعی را تشکیل می دهند و در تمام خانواده سبزیجات و نیز در دنیای حیوانات یافت می شوند. عصاره های کارتنوئیدی مختلف امروزه در صنایع غذائی برای رنگین کردن غذاها و غذاهای حیوانی بکار می روند. رنگهای طبیعی برای مصرف کنندگان قابل قبول تر هستند زیرا همیشه در غذاهای طبیعی وجود دارند و به آسانی متابولیزه می شوند بعلاوه متابولیتهای آنها برای سلامتی بشر مفید می باشند. کاروتنوئیدهای هیدروکربنی فعالیت پیشتاز ویتامین آرا دارند و کارتنوئیدهای اکسیژندار (گزانتوفیل ها) امکان ابتلا به سرطان را کاهش می دهند. قابل دسترسی بودن کاروتنوئیدهای سنتتیک مصرف کاروتنوئیدهای طبیعی را بعنوان رنگ مواد غذائی کاهش داده است اگر چه نوز رنگ های طبیی بعنوان رنگهای اختصاصی مصرف دارند. گل جعفری گیاه بومی مملکت ما نیست ولی بعنوان گیاه زینتی در باغچه ها و پارک ها کاشته می شود. گلهای این گیاه معمولی ترین منبع گزانتوفیل ها بوده، لوتئین موجود در آن بصورت استریفیه با اسیدهای پالمیتیک -استئاریک و میریستیک می باشد. این تحقیق به جداسازی و شناسائی یک گزانتوفیل (لوتئین)، دو مشتق کوئرستاژتین {-4متوکسی کوئرستاژین و -4متوکسی -3-هیدروکسی کوئرستاژین} استیگماسترزول و بتاسیتوسترول از فراکسیونهای مختلف عصاره گیاه می پردازد. این دو فلاونوئید برای اولین بار در این گیاه گزارش می شود. این مواد با روشهای مختلف کروماتوگرافی (ستون کروماتوگرافی روی لایه نازک و کروماتوگرافی روی کاغذ) جدا شده و با روشهای مختلف دستگاهی مانند uv، ms، nmr شناسایی شده اند.