کناتوس و نسبت آن با اخلاق اسپینوزایی

Authors

  • محمد غریب زاده دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران
Abstract:

کناتوس (قانون صیانت ذات) نوعی تلاشِ ذاتی است که موجودات به‌وسیلۀ آن در صیانت از هستی خود می‌کوشند. اسپینوزا پس از تبیین کناتوس و توجیه مسئلۀ خودویرانگری (خودکشی)، بسیاری از مفاهیم رایج سنت ماقبل خویش را انکار می‌کند و پس از معنابخشی متفاوت، آنها را با آموزۀ کناتوس بازخوانی و بازتعریف می‌کند. اسپینوزا با انکار تفسیر غایت‌شناسانه (Teleological) از حوادث عالم، تبیین غیرغایت‌شناختی از آنها را با مفهوم خواهش(desire) و  مفهوم میل (appetite) عرضه می‌کند که ریشه در اصل کناتوس دارند. او تفسیر خاصی از مبنای اعمال اخلاقی به دست می‌دهد و خیر اخلاقی را در «خواست انسان و ذات اشیاء» جای می‌دهد. از آن رو که در نگاه اسپینوزا اخلاقْ ریشه در ضرورت فلسفی دارد، می‌کوشد اخلاق خاص خود را بر یک مبنای قوی اخلاق خودخواهی فردی (نفع شخصی) بنا کند که ریشه در آموزۀ کناتوس دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

نگرش دانشجویان نسبت به اصول اخلاق پزشکی و تطبیق آن با اخلاق اسلامی

سابقه و هدف: اخلاق پزشکی از اجزای مهم اخلاق حرفه‌ای است و مبتنی بر اصول احترام به حق انتخاب بیمار، مفید بودن، مضر نبودن، رعایت عدالت، صداقت، رعایت محرمانه بودن اطلاعات بیمار است. این مطالعه به منظور بررسی نگرش دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمان نسبت به اصول اخلاق پزشکی و تطبیق آن با اخلاق اسلامی؛ اصول بنیادی اخلاق پزشکی مدرن و نیز با تعدادی از آیات قران کریم و روایات اسلامی انجام شد. مواد و ر...

full text

چیستی وهم، نسبت آن با عقل و نقش آن در اخلاق و عرفان نزد ملاصدرا

واهمه در میان قوای نفس قوه‌ای مهم است که علاوه بر جایگاه مهمی که در نفس‌شناسی دارد در سایر حوزه‌های پژوهشی مانند معرفت‌شناسی، اخلاق و عرفان نیز نقش‌آفرینی می‌کند. واهمه در نسبت با عقل دو جنبة مطیع و سرکش دارد. از یک ‌سو در درک معانی جزئی به عقل خدمت می‌کند و از سوی دیگر، سبب خطای ذهن در امور کلی می‌شود. بنا بر نظر ملاصدرا، وهم قوه‌ای غیرمستقل و دارای مرتبه‌ای از تجرد و به‌منزلة عقل نازل است. قو...

full text

نگرش دانشجویان نسبت به اصول اخلاق پزشکی و تطبیق آن با اخلاق اسلامی

سابقه و هدف: اخلاق پزشکی از اجزای مهم اخلاق حرفه ای است و مبتنی بر اصول احترام به حق انتخاب بیمار، مفید بودن، مضر نبودن، رعایت عدالت، صداقت، رعایت محرمانه بودن اطلاعات بیمار است. این مطالعه به منظور بررسی نگرش دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمان نسبت به اصول اخلاق پزشکی و تطبیق آن با اخلاق اسلامی؛ اصول بنیادی اخلاق پزشکی مدرن و نیز با تعدادی از آیات قران کریم و روایات اسلامی انجام شد. مواد و روش...

full text

همدلی به مثابه «دلیلی برای دگرخواهی»و نسبت آن با اخلاق، از دیدگاه دنیل بتسون

بررسی و شناخت کُنش‌های رفتاری در سده‌های اخیر همواره موضوع بحث اندیشمندان مختلف بوده است و این‌که چرا انسان‌ها به دیگران اهمیت می‌دهند و به دست‌گیری از دیگران روی می‌آورند؛ مایه و منشاء طرح این پرسش شده است که انگیزه و هدف نهایی این‌گونه رفتارها چیست؟ در این میان، خودگرایان انگیزه تمامی رفتارهای خیرخواهانۀ انسان را کسب منفعت شخصی می‌پندارند و در مقابل، دیگرخواهان/ دیگرگرایان بر این باور‌اند که ا...

full text

مفهوم انصاف در اخلاق اسلامی و نسبت آن با قاعده زرین

آموزه اخلاقیِ «با دیگران تنها به‌گونه‌ای رفتار کن که رضایت می‌دهی در همان موقعیت با تو رفتار شود»، در روایات اسلامی به «انصاف» و در نظام‌های اخلاقی معاصر، به «قاعده زرین» شهرت یافته است. به‌رغم تشابه معنایی این دو با هم و فراگیر بودن آنها در تمام ساحات رفتاری انسان، از یک‌سو شاهد ابهام در جهاتی از موضوع و طرح کلی آن هستیم و از سوی دیگر، تعارض‌ها و سوءفهم‌هایی مشاهده می‌شود که در نظام‌های اخلاقی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 23

pages  69- 82

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023