کمّی‏ سازی گزارش حسابرسان مستقل با رویکرد فازی و بررسی توان پیش‏بینی ورشکستگی گزارشات کمّی‏ شده در مقایسه با نوع گزارش حسابرسی

نتایج تحقیقات معتبر متعددی حاکی از تردید و ابهام اساسی در توانایی گزارشات حسابرسی فعلی در انتقال پیام مورد نظر حسابرسان، از جمله انعکاس نتایج ارزیابی توانایی تداوم فعالیت آتی واحدهای مورد رسیدگی، به استفاده‏کنندگان صورت‏های مالی است. در این تحقیق برای اولین بار گزارشات حسابرسی کیفی، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی(FAHP)، به حالت کمّی قابل تجزیه و تحلیل تبدیل گردیده و اثرات قابل توجه این تغیر مورد بحث قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، کمّی‏سازی گزارش حسابرسان مستقل با رویکرد فازی و بررسی توان پیش‏بینی ورشکستگی گزارشات کمّی‏شده در مقایسه با نوع گزارش حسابرسی است. بدین منظور پس از تحلیل محتوای بندهای1140 گزارش حسابرسی در فاصله سال­های 1390 تا 1395 اقدام به کمّی‏سازی اظهارنظر کیفی حسابرسان نموده و در ادامه با استفاده از رگرسیون حداقل مربعات و لاجیت ترکیبی، تاثیر امتیازات کمّی و اظهارنظر کیفی بر ورشکستگی مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته­ها نشان داد که امتیاز گزارش حسابرسی سال قبل بر شاخص ورشکستگی تاثیر منفی و معنی­داری دارد، لکن نوع گزارش حسابرسی سال قبل و بندهای مربوط به مشکل تداوم فعالیت و دعوی حقوقی موجود در آن بر شاخص ورشکستگی در سال­جاری تاثیر معنی­داری ندارد. لذا می­توان بیان نمود که نوع گزارش حسابرسی سال قبل و بندهای تداوم فعالیت موجود در آن جهت پیش­بینی ورشکستگی در مقایسه با امتیاز گزارش حسابرسی فاقد محتوای اطلاعاتی است.