پیامد آلودگی کادمیم بر بخش‌های اندازه دانه‌ای کربن آلی در خاک‌های همدان و لاهیجان تیمار شده با گاه گندم

آلودگی خاک به فلزهایی مانند کادمیم با کاهش کارکرد ریزجانداران می‌تواند کربن‌اندوزی در خاک را دگرگون سازد. مانده‌های گیاهی پس از افزوده شدن به خاک، به ریخت مواد آلی دانه‌ای آزاد بوده که با گذشت زمان به کمک ریزجانداران خاک با رس‌ها پوشیده شده و در پایان به ریخت‌ هم تافته‌های آلی-کانی در می‌آیند. در این پژوهش پیامد کاربرد کادمیم در دو سطح (صفر و 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و گذشت زمان در 4 سطح (1روز، 1، 3 و 5 ماه) بر بخش‌های اندازه دانه‌ای کربن آلی دو خاک همدان و شمال که با 5 درصد کاه گندم تیمار شده‌اند، در سه تکرار آزمون شد. بخش‌ هم‌اندازه شن و بخش هم‌اندازه سیلت+رس مواد آلی خاک‌ها در زمان های یاد شده به روش‌ بخش‌بندی اندازه دانه‌ای جدا شده و کربن آلی آنها به روش اکسیداسیون تر اندازه‌گیری شد. برای خاک همدان، بیشترین کربن آلی خاک در بخش شن به اندازه 12/14 ‌گرم بر کیلوگرم خاک (40 درصد)، و در خاک لاهیجان با بافتی ریزتر در بخش سیلت+رس خاک، به اندازه 80/15 ‌گرم بر کیلوگرم خاک (32 درصد) در روز نخست آزمایش بود. تندی کاهش کربن آلی با گذشت زمان در خاک همدان بیشتر از آن در خاک لاهیجان بود. آلودگی خاک به کادمیم از تندی فروزینگی و تجزیه کربن آلی در هر دو خاک کاست و مایه نگهداری کربن آلی بویژه در خاک لاهیجان شد که این می تواند وابسته به رس فراوان‌تر و بالاتر بودن زیست فراهمی و فاکتور آلودگی کادمیم در این خاک باشد.