واکاوی نظریه فرهنگی «سپهرنشانه‌ای» یوری لوتمان و کاربست آن در زمینه تحلیل مناسبات میان دین و سینما

Authors

Abstract:

یوری لوتمان پایه‌گذار مکتب نشانه‌شناسی فرهنگی تارتو ـ مسکو با طرح نظریه فرهنگی با محوریت مفهوم سپهرنشانه‌ای به توصیف و تبیین سازوکار عملکرد نشانه‌ای فرهنگ در مقام یک سپهرنشانه‌ای می‌پردازد. نشانه‌شناسی فرهنگی که نظریه و روش‌شناسی آن مکتب است، با هدف مطالعه تعامل، همبستگی یا جدایی و تضاد میان نظام‌های نشانه‌ای شکل می‌گیرد. به‌زعم لوتمان، سپهرنشانه‌ای نه تنها حاصل جمع نظام‌های نشانه‌ای، بلکه به‌علاوه شرط لازم وقوع هر نوع عمل ارتباط و وجود هر نوع زبان و متنی است. در این مقاله، تعامل دین و سینما به‌مثابه دو نظام نشانه‌ای به‌صورت بازنمایی دین در سینما پیش‌فرض ماست. مسئله اما چگونگی این بازنمایی با اِعمال روش نشانه‌شناسی لوتمان است. با انتخاب فیلم سینمایی «هر شب تنهایی» (رسول صدرعاملی، 1386) به‌عنوان مطالعه موردی از آثار منتسب به سینمای دینی، تعامل سپهر‌های نشانه‌ای منتخب، تحلیل می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

خوانش نمایشنامه «الأمیرة تنتظر» و «مسافر لیل» بر مبنای طرح سپهر نشانه ای یوری لوتمان

برقراری هر نوع کنش ارتباطی در نظام­های اجتماعی، نیازمند نقش راهبری واحد نشانگی است. این عنصر به عنوان کوچک­ترین سازوکار کارکردی، توجه بسیاری از اندیشمندان را به خود معطوف داشته است. مهم ترین وجوه آن، رویکرد نشانه شناختی «یوری لوتمان» است که به عنوان حلقۀ اتصال جامعه شناسی و ادبیات، نیروی خیال را در خدمت جامعه درمی­آورد و به عنوان محل تلاقی زبان و فرهنگ «سپهر نشانه­ای» نام می­گیرد. از جمله شاخص­...

full text

تحلیل نشانه شناختی تصویری از یک نگاره نسخه خطی “هزار و یک شب” به روش یوری لوتمان

 در این مقاله، تحلیل نشانه‌شناختی نگاره‌ای از نسخه خطی "هزار و یک شب" در مکتب قاجار اثر ابوالحسن خان غفاری (صنیع‌الملک) ارائه شده است. ابتدا روش نشانه‌شناسی فرهنگی و سپس رویکرد ساختارگرایانه متن هنری شرح داده شده و سپس معرفی نشانه‌شناس مدرن، یوری لوتمان، واضع مکتب مسکو- تارتو انجام می‌گردد. آنگاه با برخورداری از الگوی تقابل طبیعت و فرهنگ، مطالعه‌ای تحلیلی بر نگاره "عفریتی سر راه حسن قرار گرفته ...

full text

واکاوی کاربست نظریه سطوح یکپارچه در نظام‌های سازمان‌دهی دانش

هدف: تشریح نظریه سطوح یکپارچه و کاربست آن در سازمان‌دهی دانش و طراحی نظام‌های بازیابی اطلاعات است. یافته‌ها: رده‌بندی سطوح یکپارچه در نظام سازمان‌دهی دانش براساس موجودیت‌ها و پدیده‌ها صورت می‌گیرد. پدیده‌های جهان در فرانمای این رده‌بندی براساس توالی طبیعی سطوح یکپارچه فهرست می‌شوند؛ در اصطلاحنامه‌ها نیز می‌توان علاوه بر روابط اعم، اخص، و همبسته، روابط سلسله مراتبی جدیدی را برمبنای دیدگاه سطوح ی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 39

pages  73- 96

publication date 2017-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023