واکاوی تقابل زنان و مردان شاهنامه بر بنیاد آرای اکوفمینیستی

محیط زیست، یکی از مسایل بسیار مهم در قرن اخیر است که نحله‌های فکری مختلف در راستای محافظت از آن، راهکارهای گوناگونی ارایه داده‌اند؛ از جملۀ نحله‌های فکری منشعب شده از فمینیسیم، اکوفمینیسم است که وضعیت نابهنجار کنونی محیط زیست را برایند نگرش مردسالار چیره بر جوامع می‌داند و راهکار گذار از این وضعیت را تغییر این نگرش و رسیدن زنان به جایگاه حقیقی خود، به عنوان حافظان ذاتی طبیعت می‌داند. بررسی اکوفمینیستی جوامع و فرهنگ غالب بر آن‌ها، می‌تواند زمینه را برای نقد، تغییر این فرهنگ‌ها و در نتیجه حفظ محیط زیست، فراهم نماید؛ شاهنامۀ فردوسی، به عنوان یکی از آثار مطرح حماسی که نقشی بنیادین در ساختن هویّت فرهنگی پارسی‌زبانان داشته، اثری است که بررسی دقیق آن می‌تواند، ویژگی‌های فرهنگی پارسی‌زبانان را آشکار ‌سازد؛ بر اساس چنین نگاهی است که به بررسی برخی تقابل‌های شکل گرفته میان زنان و مردان برجستۀ این اثر می‌پردازیم تا با واکاوی اکوفمینیستی این تقابل‌ها، از سویی میزان صحت آرای اکوفمینیستی سنجیده شود و از دیگر سو با نقد وضعیت فرهنگی پارسی‌زبانان، شرایط برای تغییر و گذار از وضعیت نابهنجار زیست ـ محیطی فراهم گردد. طبق بررسی‌های صورت گرفته در این پژوهش، که با روش تحلیلی ـ توصیفی صورت گرفته‌است، رابطه‌ای بنیادین، میان سلطه جویی مردان بر زنان و تخریب طبیعت وجود دارد که این رابطه از یک سو صحت گمانه‌های اکوفمینیست‌ها را اثبات می‌کند و از دیگر سو، ضرورت نقد این وضعیت فرهنگی را یادآور می‌شود.