هم‌سنجی کارایی زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج‌درمانی متمرکز بر هیجان‌ بر سبک‌های دل‌بستگی زوجین سازش نیافته

دو رویکرد زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج‌درمانی متمرکز بر هیجان ازجمله رویکردهای ارزشمند و شواهدمحوری هستند که توسط پژوهش­های فراوانی موردحمایت قرارگرفته‌اند. هدف این پژوهش هم‌سنجی کارایی زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج‌درمانی متمرکز بر هیجان بر سبک‌های دل‌بستگی زوجین سازش نیافته است. جامعۀ آماری پژوهش دربرگیرنده همه همسرهای مراجعه‌کننده به مرکز مشاوره خانواده سینا شهرستان دزفول در سال 1397 بود. نمونه پژوهش با روش نمونه‌گیری هدفمند در دسترس انتخاب شد. آزمودنی‌ها دربرگیرنده 6 زوج (12 نفر) از افراد مراجعه‌کننده به این مرکز بودند که با توجه به نمره پرسش‌نامه سازگاری زناشویی در شمار همسرهای سازش نیافته قرار می‌گرفتند. در این پژوهش از طرح آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهم‌زمان استفاده شد. پروتکل درمانی زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و متمرکز بر هیجان در سه گام خط پایه و 12 نشست (90 دقیقه‌ای) مداخله و پیگیری دوماهه اجرا شد. آزمودنی‌ها به سنجه سازگاری زوجی اسپینر (1976) و سبـک دل‌بستگی بزرگ‌سـال کولینز و رید (1990) پاسخ دادند. داده‌ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا و فرمول درصد بهبود تحلیل شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد در گروه زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد تراز بهبودی پس از درمان و پیگیری به ترتیب برای دل‌بستگی ایمن (38/20%، 69/19%) دل‌بستگی اجتنابی (30/27%، 49/28%) دل‌بستگی اضطرابی (98/25%، 47/26%) و در گروه زوج‌درمانی متمرکز بر هیجان‌ تراز بهبودی پس از درمان و پیگیری به ترتیب برای دل‌بستگی ایمن (93/33%، 32/36%) دل‌بستگی اجتنابی (37%، 36/40%) دل‌بستگی اضطرابی (97/35%، 67/33%) است؛ بنابراین نتایج پژوهش نشان می­دهد که زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و زوج‌درمانی متمرکز بر هیجان‌ هر دو در کاهش سبک‌های دل‌بستگی اجتنابی و دل‌بستگی اضطرابی زوجین کارایی دارند. ولی فقط زوج‌درمانی متمرکز بر هیجان‌ در افزایش دل‌بستگی ایمن زوجین مؤثر است.