نیازسنجی پارکینگ‌های عمومی در مناطق شهری با استفاده از مدل‌های ریاضی و آماری مورد شناسی: شهر کرمان

قرن بیستم رشد و توسعه بسیاری را برای کشورهای جهان به ارمغان آورد. از جملۀ این ارمغان‌ها توسعۀ صنعت و تکنولوژی، شهرنشینی و ورود ماشین به زندگی مردم بود که در قرن بیست و یکم نیز ادامه یافته است. چالش‌های فراوانی زندگی شهری را تحت تأثیر قرار داده است که از آن جمله می‌توان به حمل و نقل شهری، افزایش خودروی شخصی، ترافیک، کمبود پارکینگ و محل توقف وسایل نقلیه اشاره کرد. شهرهای بزرگ با دو مسألۀ عمده در حوزۀ حمل و نقل شهری مواجه هستند: 1. افزایش روز‌افزون وسایل نقلیه، خصوصاً وسایل نقلیۀ شخصی؛ 2. کمبود پارکینگ. شهرهای بزرگ و کلان شهرها با مشکلات بیشتری در این زمینه روبرو هستند. شهر کرمان به دلیل جمعیت زیاد، تمرکز فعالیت‌های شهری در مرکز شهر و سطح گسترده‌ای از بافت‌های فرسوده،‌ مشکلات زیادی در حوزۀ حمل و نقل دارد. یکی از مشکلات این شهر، کمبود پارکینگ است که در این مقاله به آن پرداخته شده است. هدف مقاله پتانسیل‌سنجی نیاز به پارکینگ در شهر کرمان است. روش تحقیق کمّی و تحلیلی است و سعی شده تا با کمک روش‌های مختلف مدل‌سازی ریاضی و آماری مانند مدل وزنی قرار دادی، AHP، تاپسیس و فازی علاوه بر شناسایی سطوح شهری با نیاز بالا به پارکینگ در شهر کرمان، مناسب‌ترین مدل برای شناسایی این پهنه‌ها مورد ارزیابی قرار گیرد. برای به دست آوردن نقشه‌های پهنه‌بندی از لایه‌های اطلاعاتی فاصله از بازار، تراکم مراکز تجاری، تراکم مراکز درمانی، تراکم مراکز اداری، جمعیت، فاصله از بزرگراه، فاصله از بلوار، فاصله از خیابان، فاصله از مراکز آموزش عالی، فاصله از فرهنگسرا‌ها و فاصله از پارک‌ها مورد توجه قرار گرفته است. جهت ارزیابی مدل‌ها نیز از لایه‌های مربوط به پارکینگ‌های عمومی موجود و موقعیت بازار استفاده گردید. نتایج نهایی نشان می‌دهد که بیشتر پهنه‌های با نیاز بسیار زیاد به پارکینگ در مرکز شهر واقع گردیده‌اند و مدل وزنی قرار دادی بهتر از دیگر مدل‌های به‌کار رفته توانست پهنه‌های با نیاز بالا به پارکینگ را نشان دهد و مدل‌ها Topsis, AHP ، فازی سطوح با نیاز فراوان به پارکینگ را در سطح پایین‌تری نشان می‌دهند.