نگاه نو به ماهیت یأجوج و مأجوج و سدّ ذوالقرنین

قرآن حکیم به‌طور اجمال سخن از یأجوج و مأجوج و ساختن سدّی توسط ذوالقرنین در برابر آنها به میان می‏آورد و این مسائل را در اذهان متفکّران ایجاد می‏کند که یأجوج و مأجوج چه بوده‏اند و آن سدّ شگفت‏انگیز چگونه و در کجا ساخته شده است؟ نظریه‏هایی از سوی محققان ارائه شده است که به دلیل ناسازگاری آنها با آیات و آموزه‏های قرآنی، عقلانی و کلامی، و همچنین عدم ارائه دلیل و مؤید، پذیرش آنها را مشکل می‏کند. نظریه‏ای که در این نوشتار ارائه شده است، با توجه به دو اصل مذکور، یعنی سازگاری با آیات و آموزه‏ها و ارائه مؤیدات و نشانه‌های قرآنی، روایی، لغوی و علمی، نسبت به دیگر نظریه‏ها ترجیح و برتری دارد. با توجه به این دو اصل، یأجوج و مأجوج از مواد مذابی بودند که از میان یک گسل فوران می‏کردند و ذوالقرنین با خود آنها و دیگر مواد سخت و انعطاف‏پذیر، آن شکاف را پر کرده و سدّی افقی بنا نهاد. موقعیت این سدّ ممکن است در اثر جابه‌جایی پوسته زمین، به لایه‏های زیرین و حتی به کف اقیانوس‌ها منتقل شده باشد.