نقش عناصر کالبدی و اجتماعی بر دلبستگی مکانی به روش PREQ، مورد مطالعاتی: محله جولان

این مقاله برای سنجش عناصر کالبدی تأثیر‌گذار بر دلبستگی به محله در دو قسمت از بافت یک محله مسکونی (سنتی و نوساز) براساس شاخص‌های ادراک کیفیت محیط مسکونی (PREQ) ارائه شده است. در این تحقیق از تکنیک‌های گردآوری اطلاعات شامل مصاحبه، مشاهده، پرسش‌نامه و اسناد و مدارک استفاده شده است. در مجموع برای نه عامل اصلی تحقیق، تعداد 23 سؤال چند گزینه‌ای در قالب پرسش‌نامه تهیه و از 354 نفر از ساکنان محله که نیمی از آن‌ها در بافت (کالبد) سنتی و نیمی دیگر در بافت جدید (نوساز) محله سکونت داشتند خواسته شد تا به آن‌ها پاسخ دهند. در نهایت پرسش‌نامه‌ها براساس مقیاس 5 امتیازی لیکرت مورد سنجش قرار گرفتند و از نرم‌افزار SPSS جهت تحلیل داده‌ها و از روش‌های رگرسیون خطی چندگانه، آزمون T و تحلیل واریانس یک‌طرفه درون موردی به‌عنوان متدولوژی در تحلیل آماری استفاده شده است. با استفاده از آزمون رگرسیون چند متغیر به بررسی نحوه تأثیر متغیرهای کالبدی و اجتماعی بر دلبستگی بر مکان و از طریق تحلیل واریانس یک‌طرفه درون موردی، به مقایسه نه شاخص دلبستگی به مکان با یکدیگر، در دو بخش قدیم و نوساز محله پرداخته شد و اولویت‌بندی آن‌ها مشخص شده است تا از این ره میزان تأثیر هریک از شاخص‌ها بر دلبستگی به مکان در دو بخش قدیمی و نوساز محله سنجیده شود. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که حجم ساختمانی در بخش قدیمی از نظر کالبدی بیشترین تأثیر را بر دلبستگی مکانی دارد و به ترتیب شاخص‌های دسترسی خارجی، زیبایی‌شناسی ساختمانی، تراکم ساختمانی و فضای سبز در اولویت‌های بعدی هستند. درحالی‌که در بخش جدید محله این اولویت‌ها به‌ترتیب: شاخص‌های دسترسی خارجی، تراکم ساختمانی، دسترسی داخلی، زیبایی‌شناسی ساختمانی، حجم ساختمانی و فضای سبز هستند.