نقد و تحلیل معناشناسانه واژۀ «خلود» در قرآن کریم با تأکید بر دیدگاه معتزله و اشاعره

یکی از مسائل مورد اختلاف معتزله و اشاعره، مسئلۀ دائمی یا منقطع بودن عذاب فاسقان در جهنم است. هر یک از این دو گروه، استدلال‌های گوناگونی در اثبات دیدگاه خویش می‌آورند که دامنۀ آن به مباحث زبان‌شناسی قرآن کریم و واژه‌شناسی آن کشیده شده است. اشاعره معتقدند: واژۀ خلود در قرآن به‌معنی اقامت و مکث طولانی است، به گونه‌ای که در زمان آینده منقطع می‌گردد. در مقابل، معتزله بر آن هستند که این واژه بر اقامت دائمی و ابدی دلالت می‌کند، به گونه‌ای که هیچ‌گاه منقطع نمی‌گردد. روش این پژوهش، توصیفی _ تحلیلی است. در پژوهش حاضز اثبات شده که نظریۀ اشاعره در این مورد دچار کاستی و نقصان اساسی است و وضع حقیقی واژۀ خلود بر اقامت دائمی و ابدی دلالت می‌کند؛ زیرا استشهادات عرفی و شعری اشاعره، گونه‌ای از جملات کنایی هستند نه حقیقی، و استعمال خلود در آیات قرآنی نیز حاکی از معنای اقامت ابدی و دائمی است نه منقطع.