نقدی بر انتساب سه اثر از فلزکاری غرب ایران به مکتب موصل در نیمۀ اول قرن هفتم هجری؛ عودسوز ابوبکر سنی رازی، ابریق و شمعدان موزۀ ویکتوریا و آلبرت

Authors

  • حبیب‌الله آیت‌اللهی دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشگاه شاهد
  • محسن مراثی استادیار گروه پژوهش هنر، دانشگاه شاهد
Abstract:

در نیمۀ اول سدۀ هفتم هجری، هم‌زمان با آخرین دهه‌های حکومت اتابکان زنگی در شمال عراق، مکتب موصل جایگاه ممتازی در فلزکاری دوران اسلامی داشت. بنابراین، شهرت آثار این مکتبْ اصالت فلزکاری سایر مناطق را تحت‌الشعاع قرار داده است. از این دوره آثار مهمی برجای مانده است که براساس برخی ویژگی‌های سبک‌شناختی به موصل منتسب شده‌اند. با وجود این، در شکل و تزیینات این آثار، تفاوت‌های بارزی با اشیای به‌دست‌آمده از این مکتب مشاهده می‌شود. در این نوشتار، سه نمونه از این اشیا را با هدف تعیین خاستگاه واقعی آن‌ها انتخاب و به تفصیل ارزیابی و تحلیل کرده‌ایم. نتیجۀ یافته‌های ما نشان می‌دهد که به‌رغم کاربرد برخی از نقوش تزیینی فلزکاری موصلی در این آثار انتساب آن‌ها به این مکتب مهم فلزکاری در سدۀ هفتم هجری، با توجه به شواهد موجود، توجیه‌پذیر نیست. از نظر نویسندگان این مقاله، آثار مذکور در غرب ایران تولید شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پژوهشی در شیوه‌های ساخت و مضامین مکتب فلزکاری موصل مطالعۀ موردی: صندوقچه و شمعدان بدرالدین لؤلؤ

مکتب فلزکاری موصل یکی از فعال‌ترین و برجسته‌ترین مکاتب فلزکاری در دورۀ اسلامی هم‌زمان با اواخر دورۀ سلجوقی و دورۀ ایلخانی است. به دلیل جایگاه ویژۀ هنر فلزکاری دوران اسلامی و جایگاه خاص مکتب فلزکاری موصل، پژوهش در مکتب فلزکاری موصل بر اساس شیوه‌ها و فنون ساخت و تزئین شکل‌ها و شکل زیباشناختی آثار ضروری به نظر می‌رسد. ازاین‌رو، این مقاله درصدد تبیین ویژگی‌های مکتب فلزکاری، فنون ‌ساخت و تزئینات و م...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

مطالعه ی تأثیرات فلزکاری سلجوقی در قرن پنجم هجری بر فلزکاری غرب سده های میانه

      قرن پنجم هجری در تاریخ حکومت اسلامی هم‌زمان با حکومت سلجوقیان، از سلسله‌های حامی فرهنگ و هنر، برابر با قرن یازده میلادی از سده‌های میانه در غرب است. برخلاف رشد بی‌سابقه‌ی هنر اسلامی در دوره‌ی سلجوقیان، هنر غرب در سده‌های میانه، به دلیل نابسامانی و بی‌ثباتی شرایط آن دوره، پیشرفت چشمگیری نداشت. بااین‌حال این دوران یک ویژگی مفید قابل‌توجه دارد و آن همانا ارتباط شرق و غرب به‌واسطه‌ی عوامل گ...

full text

بررسی و تحلیل نقـش و نگاره های آبریزهای موصـل (مطالعه موردی : آبریز احمد زکی النقاش موصلی، آبریز یونس بن یوسف موصلی، آبریز قاسم بن علی موصلی، آبریز ابراهیم بن موالیای موصلی)

آبریز ها(ابریق)، یکی از مهم ترین تولیدات هنر فلزکاری در فرهنگ و تمدن دوران اسلامی است. اوج کاربرد، شکوه و زیبایی آبریزها به قرن های چهارم تا هفتم هجری قمری یعنی دوران سلجوقی و ایلخانی در مکاتب فلزکاری خراسان در ایران و غرب ایران به طور خاص موصل، برمی گردد. مکتب فلزکاری موصل، با بهره گیری از مواد با کیفیت و دردسترس، فنون ساخت، تزئینات، موضوعات تزئین در هنر فلزکاری ایران (عصر ساسانی و سلجوقی) و ه...

full text

بررسی و تحلیل نقـش و نگاره های آبریزهای موصـل (مطالعه موردی : آبریز احمد زکی النقاش موصلی، آبریز یونس بن یوسف موصلی، آبریز قاسم بن علی موصلی، آبریز ابراهیم بن موالیای موصلی)

آبریز ها(ابریق)، یکی از مهم ترین تولیدات هنر فلزکاری در فرهنگ و تمدن دوران اسلامی است. اوج کاربرد، شکوه و زیبایی آبریزها به قرن های چهارم تا هفتم هجری قمری یعنی دوران سلجوقی و ایلخانی در مکاتب فلزکاری خراسان در ایران و غرب ایران به طور خاص موصل، برمی گردد. مکتب فلزکاری موصل، با بهره گیری از مواد با کیفیت و دردسترس، فنون ساخت، تزئینات، موضوعات تزئین در هنر فلزکاری ایران (عصر ساسانی و سلجوقی) و ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 27

pages  35- 47

publication date 2014-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023