نسبت میان چهارباغ و باغِ چهاربخشی بر اساس دو متن نثر و نظم سدۀ دهم هجری قمری
Authors
Abstract:
بیان مسأله: بطور معمول در مطالعات باغ اسلامی و ایرانی، تمایلی آشکار برای تعمیم شکل چهاربخشی به باغ‌های گوناگون دیده میشود. به نظر میرسد بخشی از این میل، ناشی از تفسیر شکلیِ چهارباغ به‌مثابه الگویی است که لزوماً می‌بایست طرحی چهاربخشی داشته باشد. این نوع مواجهه با موضوع، تأثیری عمیق بر فهم ماهیت طرح چهارباغ و همچنین باغسازی دارد و بیش از هر چیز درک گوناگونی طرح باغ در ایران را دشوار می‌کند. سؤال تحقیق: این مقاله در پی پاسخ دادن به این پرسش‌ها است که «طرح چهارباغ» و «الگوی چهاربخشی» در باغسازی چه خصوصیاتی دارند؟ و نیز این‌که چه قرابت، شباهت و تفاوتی میان دو «طرح» و «الگو»ی یادشده قابل شناسایی است؟ اهداف تحقیق: هدف این مقاله یافتن ویژگی‌های اصلی«طرح چهارباغ» و «الگوی باغ چهاربخشی» در سدۀ دهم هجری قمری است. این مقاله تلاش می‌کند تا ضمن شناخت خصوصیات طرح چهارباغ، نسبتِ میان آن و الگوی یادشده را روشن کند. بررسی و مرور موضوع، نشان‌دهندۀ پیشینه‌ای مبتنی بر تفسیر واژۀ چهارباغ برای فهم شکل آن است. روش تحقیق: دراین مقاله که روشی تفسیری تاریخی دارد، متونی از سدۀ دهم هجری قمری اعم از نثر و نظم و تصویرهای تاریخی به‌مثابه منابع دست اول مطالعه و تفسیر می‌شوند تا شناخت دقیق‌تری از طرح چهارباغ و الگوی چهاربخشی باغ حاصل شود. برای این منظور، محتوای روضۀ هشتم رسالۀ ارشادالزراعۀ ابونصر هروی در مورد طرح چهارباغ مطالعه و جایگاه طرح یادشده در هرات سدۀ نهم بررسی میشود. همچنین با تفسیر سروده‌های عبدی‌بیگ شیرازی در توصیف دارالسلطنۀ طهماسب در قزوین سدۀ دهم، تلاش میشود تصویر روشنی از دو باغ مهم شاه و بهرام‌میرزا بازسازی شود. در ادامه، طرح مورد نظرِ هروی با نمونه‌های توصیف‌شدهای هم‌چون باغ‌های بهرام‌میرزا و شاه در قزوین و نمونه‌های باقی‌ماندهای مانند فین، چهلستون و هشت‌بهشت مقایسه می‌شوند تا شباهت‌ها و تفاوت‌ها مشخص شود. مهمترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: نتیجۀ مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد، دست‌کم در بازۀ زمانی سدۀ دهم هجری قمری، طرح چهارباغ نباید لزوماً واجد شکلی چهاربخشی دانسته شود. از سوی دیگر حداقل در بازۀ زمانی یادشده، طرح چهارباغ و الگوی چهاربخشی که نمونه‌هایی از آنها در این مقاله مطالعه شدند، هیچ کدام الگوهای بیبدیل باغسازی در ایران نیستند.
similar resources
بررسی تحولات درزمانی تعاریف عرفان و تصوف بر اساس متون نثر صوفیه تا سدۀ سیزدهم هجری
Islamic Mysticism and Sufism is the heritage of Islamic Civilization Which from the beginning till now, faced with many evolutions and due to inner factors, had different branches. in different definitions of Sufism by Sufis. In this article we try to investigate these definitions by content analysis approach. By studying the valid sufi texts from beginning to 13th century AH, and by extracting...
full textسیرتحول رابطۀ ساختاری باغ و شهر در سازمان فضایی شیراز از سدۀ چهارم تا دوازدهم هجری قمری
Historic gardens of Shiraz were considered among key elements of the city up to the Pahlavi and contemporary era. It seems that the formation of the historic core of the city and its development in different periods involved gardens, both regarding the structural relationship between the two, and also in the use of the garden and its elements in the body of the city. On the other hand, the gard...
full textبررسی تحولات درزمانی تعاریف عرفان و تصوف بر اساس متون نثر صوفیه تا سدۀ سیزدهم هجری
عرفان و تصوف اسلامی، میراث معنوی تمدن اسلامی است که از بدو پیدایش تاکنون تحولات بسیاری یافته و به سبب عوامل درونی انشعابهای فراوانی درآن ایجاد شده است. یکی از مهمترین عرصه های ظهور این انشعابها در تعاریفی است که مشایخ و صوفیان از تصوف و عرفان ارائه دادهاند. در این پژوهش سعی میشود به شیوۀ تحلیل محتوا، و رویکرد درزمانی، با مطالعۀ کتب معتبر نثر صوفیانۀ فارسی از ابتدا تا سدۀ سیزدهم هجری و ا...
full textتساهل و مدارا در تصوف اسلامی (براساس متون نثر از آغاز تا پایان سدۀ چهارم قمری)
تساهل و مدارا در عرصههای گوناگون و به دلایل مختلفی پدید میآید. گاه، منفعتطلبی موجب مدارا با گروههای متنازع میگردد و گاه، پشتوانة فکری دیگری دارد. در میان برخی عارفان، روحیۀ تساهل و مدارا بهسبب آمیختن قواعد عالم وحدت و کثرت پدید میآید؛ بدین معنی که آنان در عالم وحدت باقی مانده، و خواستهاند که با نگاه وحدتگرایانه به عالم کثرت بنگرند؛ پس، به خلط مراتب و آمیختن قواعد روی آوردهاند. درحقیقت...
full textمقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure
کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...
full textاشاراتی به مواد و کاربرد آنها در نثر فارسی در قرون چهارم و دهم هجری
اشارات و شواهد مربوط به علوم مهندسی و مواد از کتب چهار مقاله عروضی، سفرنامه ناصر خسرو، مرزبان نامه، مجموعه الفرس، تاریخ بیهقی و گزیده ای از برهان قاطع استخراج و عرضه شده است. چگونگی استفاده از فلزات آهن، مس، روی، سرب، قلع و جیوه و آلیاژهای پولاد و برنج و همچنین فناوری های جوشکاری و اندودکاری و اصطلاحات مربوط به آنها گرآوری و به تفصیل شرح داده شده است. شواهد مربوط به استفاده از غیر فلزات، سرامی...
full textMy Resources
Journal title
volume 4 issue 8
pages 185- 201
publication date 2020-09-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023