نتایج و عوارض بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه بعد از عمل ترابکولکتومی

  چکیده هدف: ارزیابی و مقایسه نتایج روش‌های مختلف جراحی بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه، پس از عمل ترابکولکتومی و میزان موفقیت آن‌ها در مراجعه‌کنندگان به بیمارستان شهید لبافی‌نژاد طی سال‌های 1378 تا 1382. روش پژوهش: این مطالعه به صورت بررسی داده‌های موجود در پرونده بیماران انجام شد. همه بیمارانی که به دنبال عمل ترابکولکتومی، دچار هایپوتونی یعنی فشار داخل چشمی (IOP) کم‌تر از 6 میلی‌متر جیوه و یا نشت از بلب شده و تحت عمل جراحی بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه قرار گرفته بودند؛ وارد مطالعه شدند. موارد نشت از بلب، در صورت وجود سوراخ بزرگ‌تر از mm 1 در بلب یا عدم بند آمدن آن به‌رغم دو هفته درمان نگه‌دارنده، تحت بازسازی بلب قرار گرفتند. در موارد هایپوتونی نیز در صورت ایجاد یا پیش‌رفت آب مروارید، وجود ماکولوپاتی ناشی از هایپوتونی یا ایجاد چسبندگی بین عنبیه و قرنیه، بازسازی بلب انجام شد. روش‌های جراحی بازسازی بلب عبارت بودند از جلو کشیدن ملتحمه (conjunctival advancement)، فلپ چرخشی ملتحمه (rotational conjunctival flap) و گرافت آزاد ملتحمه (free conjunctival graft). توقف نشت از بلب و عدم نیاز به جراحی مجدد، در حضور IOP بین 21-6 میلی‌متر جیوه با استفاده از حداکثر 2 داروی موضعی ضد گلوکوم (تیمولول و دورزولامید)، موفقیت در نظر گرفته شد. یافته‌ها: طی مدت مزبور، 27 چشم از 27 بیمار (17 مرد و 10 زن) در محدوده سنی 9 تا 73 سال (2/15± 8/37 سال) تحت عمل جراحی بازسازی بلب قرار گرفتند. علت جراحی در 22 مورد، نشت از بلب و در 5 مورد، پیدایش عوارض ناشی از هایپوتونی بود. متوسط IOP قبل و بعد از عمل، به ترتیب 04/1±4/4 و 29/1±0/13 میلی‌متر جیوه بود (001/0P<). متوسط حدت بینایی قبل و بعد از عمل، به ترتیب 9/0 لوگمار (160/20) و 6/0 لوگمار (80/20) بود (002/0P<). متوسط نسبت کاپ به دیسک (cup/disc) قبل از عمل 7/0 بود که تا پایان پی­گیری 6 ماهه ثابت مانده بود. میزان موفقیت در روش جلو کشیدن ملتحمه 2/72 درصد، در روش فلپ چرخشی ملتحمه 7/66 درصد و با گرافت آزاد ملتحمه 7/66 درصد بود (73/0P=). در 2 مورد به علت تداوم نشت، بازسازی مجدد بلب لازم شد. در 62 درصد بیماران، میتومایسین- C و در 6/7 درصد موارد، فلورواوراسیل به هنگام ترابکولکتومی اولیه مورد استفاده قرار گرفته بود و در 4/19 درصد موارد از آنتی‌متابولیت استفاده نشده بود. در 11 درصد موارد نیز استفاده از آنتی‌متابولیت نامشخص بود. متوسط زمان بین ترابکولکتومی اولیه تا تشخیص نشت یا هایپوتونی، در موارد مصرف میتومایسین- C، کوتاه‌تر از همه (17 ماه) و در موارد عدم مصرف­ آنتی‌متابولیت، طولانی‌تر از همه (52 ماه) بود (05/0P<). نتیجه­گیری: بازسازی بلب با استفاده از ملتحمه بعد از ترابکولکتومی، روش موفقیت‌آمیزی در توقف نشت، رفع هایپوتونی و در نتیجه افزایش دید بیماران می‌باشد. · مجله چشم‌پزشکی بینا 1385؛ دوره 11، شماره 4: 496-489.