میراث‌های زبانی و جنبه‌های ادبی در عامه‌سروده‌های ایرانی

بومی­سرودهای مناطق مختلف ایران گنجینۀ فرهنگی زبانی و ادبی بزرگی است که مردم در مناطق مختلف ایران و طی هزاران سال فراهم آورده­ اند. یکی از ابعاد این میراث عظیم بررسی جنبه­های زبانی و ادبی و مطالعۀ پیرامون آن‌هاست. در این مقاله تلاش می­شود گوشه­هایی از دو جنبۀ زبانی و ادبی بومی­سرودها کاویده شود. در بعد زبانی سادگی زبان، کاربرد واژگان محلی و بومی و واژگان دشوار و مهجور و غیر فارسی و برخی کاربردهای خارج از دستور زبان در اشعار عامه بررسی شده است. در جنبه‌های ادبی وزن عامه‌سروده‌ها، کیفیت ردیف و قافیه و تنوعات هر یک تحلیل می­شود. همچنین آرایه‌های ادبی جناس، تکرار، ارسال­­المثل، تلمیح، مراعات­النظیر، حسن تعلیل، تضاد، قلب، و صناعات بدیعی تشبیه و استعارات و کنایه‌ و بیان طنز در اشعار عامه با مثال‌های گوناگون نشان داده شده است.