مکان‌یابی مراکز امداد و نجات در شهرستان نهاوند با استفاده از مدل فازی- ای اچ پی FAHP

 زندگی انسان همواره با مخاطرات ناشی از بلایای طبیعی همراه بوده است. استقرار فلات ایران روی پهنۀ پرحادثۀ کرۀ زمین، کمربند زلزلۀ آلپ – هیمالیا، شرایطی را به وجود آورده که وقوع انواع مخاطرات طبیعی را اجتناب‌ناپذیر کرده است. شهرستان نهاوند در یکی از حساس‌ترین نقاط این فلات قرار گرفته، به‌طوری ‌که ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺭﻓﻮﻟﻮﮊﻳﻚ شهرستان نهاوند ﻭ ﻗﺮﺍﺭﮔﻴﺮﻱ ﺁﻥ در یکی ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ زلزله‌خیز، ﺑﻪ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻳﻲ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﺍﻳﻦ شهرستان ﺑﺎ ﭘﺪﻳﺪۀ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺯﻟﺰﻟﻪ منجر ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ از این‌رو برای ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻪ روش‌ها ﻭ ﺭﺍهکارهایی ﻣﻨﺴﺠﻢ به‌منظور مدیریت بحران ﻭ ﺑﻪ ﺣـﺪﺍﻗﻞ ﺭﺳـﺎﻧﺪﻥ ﺍﺑﻌﺎﺩ فاجعه‌آمیز ﭼﻨﻴﻦ ﺭﺧﺪﺍﺩﻱ، مطالعه در این زمینه ضرورت دارد. یکی از مهم‌ترین اقدامات قبل از مدیریت بحران که مستلزم مطالعۀ دقیق است، انتخاب بهینۀ مراکز امداد و نجات برای دسترسی و پوشش حداکثری مناطق آسیب‌دیده در کمترین زمان به‌دلیل اهمیت نجات جان افراد در معرض خطر است. پژوهش پیش رو بر آن است که به مکان‌یابی بهینۀ مراکز امداد و نجات در زلزلۀ احتمالی نهاوند بپردازد تا در صورت وقوع حادثه، امدادرسانی در کمترین زمان میسر شود. بدین منظور مکان‌یابی این مراکز با توجه به معیارهایی چون راه ارتباطی، تمرکز جمعیتی، تراکم روستایی، فاصله از گسل و ... با بهره جستن از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و مدل FAHP انجام‌ گرفته است. نتیجۀ این تحقیق نشان داد که مکان‌های مناسبی برای این مراکز به‌دلیل شرایط مساعد طبیعی در منطقه وجود دارد که این ویژگی امتیازی بالقوه را برای مدیریت بحران در این شهرستان فراهم آورده است که باید از آن بهره جست. در نهایت سه محدوده در منطقه به‌عنوان اولویت‌های ایجاد مراکز امداد و نجات پیشنهاد شد.