مقایسه جریان بالفعل و بالقوه گردشگری با استفاده از الگوی گرانشی؛ (مطالعه موردی: ایران و کشورهای مشترک‌المنافع و قفقاز)

جریان بین‌المللی گردشگری که نشان‌دهنده جابجایی اتباع یک کشور به سایر کشورها بوده، از دو بعد بالفعل و بالقوه قابل بررسی است. این دو جریان ممکن است بر هم منطبق بوده و یا اینکه از هم فاصله داشته باشند، که در این حالت ما با پدیده «شکاف جریان گردشگری» روبه‌رو خواهیم بود. این پژوهش به مقایسه جریان بالفعل و بالقوه گردشگری میان کشور ایران و کشورهای مشترک‌المنافع و قفقاز پرداخته و به کمک الگوی گرانشی، ارزیابی شکاف جریان گردشگری بین کشورهای مذکور انجام شده است. برای تحلیل داده‌ها از رگرسیون خطی چندگانه و نرم‌افزار «SPSS» استفاده گردید. در این پژوهش شش متغیر مستقل شامل: جمعیت مبدأ، جمعیت مقصد، فاصله بین مبدأ و مقصد، درآمد سرانه مبدأ، درآمد سرانه مقصد و تعداد میراث جهانی ثبت شده در مقصد مورد بررسی قرار می‌گیرد، که پس از ارزیابی آماری مشخص گردید از بین متغیرهای مذکور، سه متغیر تعداد میراث جهانی ثبت شده در مقصد، فاصله بین مبدأ و مقصد و جمعیت مبدأ تأثیر معناداری بر جریان‌های دوجانبه گردشگری میان ایران و کشورهای مشترک‌المنافع و قفقاز داشته و این متغیرها می‌توانند 42 درصد تغییرات جریان گردشگری میان کشورها را تشریح نمایند.