مقایسه تأثیر آموزش مبتنی بر الگوی توانمندسازی و مبتنی بر الگوی توانمندسازی خانواده محور بر دانش و کنترل متابولیکی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو

مقدمه: آموزش در دیابت یک مسأله اساسی و مهم در دستیابی به کنترل گلیسمیک بهینه است و یکی از مؤثرترین عوامل در کیفیت آموزش انتخاب روش‌های مناسب آموزشی است. از طرف دیگر توجه به آموزش خانواده بیماران می‌تواند مدیریت و کنترل مطلوب را در آن‌ها تسهیل نماید. این مطالعه با هدف مقایسه تأثیر آموزش بیمارمحور و خانواده محور (مبتنی بر الگوی توانمندسازی) بر دانش و کنترل متابولیکی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو صورت پذیرفت. روش: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی شاهددار در سال 1391 بود که طی آن 153 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 از طریق تخصیص تصادفی به سه گروه کنترل (A)، مداخله بیمارمحور (B) و مداخله خانواده محور (C) تقسیم شدند. قبل از شروع مداخله و سه ماه پس از آن، پرسشنامه سنجش دانش بیماری دیابت تکمیل و آزمایش HBA1C به عنوان شاخص کنترل متابولیکی از بیماران اخذ گردید. مداخله به صورت آموزش مبتنی بر الگوی توانمندسازی برای بیماران گروه B و مبتنی بر الگوی توانمندسازی خانواده محور در گروه C به اجرا در آمد و گروه کنترل آموزش‌های روتین مرکز را دریافت نمودند. برای تجزیه تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS v.16 و آزمون‌های کای‌دو، تی‌زوجی و آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد. یافته‌ها: از نظر عوامل دموگرافیک هیچ‌گونه تفاوت معناداری در میان هر سه گروه قبل از مداخله مشاهده نگردید (05/0p>). بین نمره دانش و میزان HBA1C نیز قبل از مداخله تفاوت معنادار وجود نداشت (05/0p>) اما بین این دو متغیر بعد از مداخله اختلاف معنادار مشاهده شد (001/0p