مقایسه اثر تنش خشکی بر تنظیم اسمزی، پراکسیداز، پلی‌فنل‌اکسیداز و پیگمانها در نمونه‌های بذری مختلف بابونه کاذب و بابونه زرد Anthemis tinctoria و Tripleurospermum servanes بانک ژن منابع طبیعی ایران

تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل محدودکننده حیات و رشد گیاهان در نواحی مختلف ایران است. وجود اطلاعات تفصیلی از پاسخهای گیاهان بومی به تنش خشکی می‌تواند در موفقیت برنامه‌های احیاء مفید واقع شود. در این پژوهش نمونه‌های‌ بذری مختلف دو گونه بابونه چندساله شامل بابونه کاذب Tripleurospermum servanes و بابونه زرد Anthemis tinctoria تحت چهار تیمار خشکی شامل آبیاری کافی (شاهد)، تنش خشکی ملایم (75% ظرفیت مزرعه‌ای)، تنش خشکی متوسط (55% ظرفیت مزرعه‌ای) و تنش خشکی شدید (35% ظرفیت مزرعه‌ای) قرار داده شدند. تغییرات میزان آب نسبی (RWC)، محلولهای اسمزی (پرولین و قندهای محلول)، آنزیمهای پراکسیداز، پلی‌فنل‌اکسیداز و پیگمانهای گیاهان تحت تنش مورد مطالعه قرار گرفتند. در نمونه‌های‌ بذری هر دو گونه مورد بررسی، تنش خشکی انباشتگی محلولهای اسمزی را به میزان معنی‌داری افزایش می‌دهد، درحالیکه درصد RWC، مقدار پروتئینهای کل، درصد وزن خشک را کاهش می‌دهد. اگرچه مقدار پیگمانهای کلروفیل a و کلروفیل کل در طی تنش تغییر قابل ملاحظه‌ای ندارد، ولی مقدار کارتنوییدها و نسبت کارتنوئیدها به کلروفیل کل به میزان معنی‌داری افزایش می‌یابد. فعالیت آنزیم پراکسیداز هر سه نمونه‌ بذری بابونه کاذب در تنش شدید افزایش نشان می‌دهد ولی در بابونه زرد دو نمونه‌ بذری از سه نمونه‌ بذری میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز در تنش شدید به طور معنی‌داری کاهش می‌یابد. این یافته‌ها نشان می‌دهند که دو گونه T. servanes و A. tinctoria تحمل خوبی به شرایط تنش خشکی متوسط داشته، اگرچه در هر دو گونه، نمونه‌های‌ بذری نیز وجود داشتند که به علت ظرفیت تنظیم اسمزی بالاتر، تحمل بیشتری به تنش خشکی شدید نشان دادند.