مقایسه اثر بخشی آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک خواهی بر سازگاری تحصیلی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک‌خواهی بر سازگاری تحصیلی و پیگیری اثرات آنها در طی زمان انجام شده است. جامعه‌ی مورد مطالعه عبارت از دانش‌آموزان پایه اول دبیرستان-های دولتی دخترانه ناحیه 4 آموزش و پرورش شهر تبریز در سال‌تحصیلی 96-1395 بود. روش این پژوهش بصورت نیمه-آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود (در هر گروه 20 نفر). دو گروه آزمایش به ترتیب آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک‌خواهی را دریافت کردند، در حالی که در این مدت گروه کنترل هیچ مداخله­ای را دریافت نکردند. هر دو گروه در پیش‌آزمون و پس‌آزمون با استفاده از مقیاس سازگاری تحصیلی مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره و کوواریانس بین گروهی- درون گروهی تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که آموزش راهبردهای مقابله با استرس و راهبردهای کمک‌خواهی به صورت معناداری باعث افزایش سازگاری تحصیلی می‌شود، اما این دو روش نسبت به یکدیگر تفاوت معناداری نداشته اند. بررسی پیگیری اثرات آموزش راهبردهای مقابله با استرس نشانگر ماندگاری بر استرس تحصیلی بود. اثرات آموزش کمک خواهی بر سازگاری تحصیلی ماندگار بود. برنامه آموزش راهبردهای مقابله با استرس و کمک خواهی می تواند جزء برنامه­های مداخلاتی در سطوح گروه-های هدف و جمعیت عمومی مراکز مشاوره‌ی مدارس برای افزایش سازگاری تحصیلی به کار رود.