مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر حضور ذهن بر بهبود تنظیم شناختی هیجان در اختلال افسردگی اساسی

زمینه و هدف: اختلال افسردگی اساسی یکی از اختلالات روانی شایع است که نحوه تنطیم شناختی هیجان در رشد یا کاهش علایم این اختلال تأثیر می‌گذارد. از آنجا که تنظیم شناختی هیجان در برخورد کارآمد با مشکلات زندگی نقش مهمی ‌را ایفا می‌کند، اختلال در آن موجب آشفتگی‌های هیجانی از جمله افسردگی اساسی می‌شود. هدف از انجام این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر حضور ذهن بر بهبود تنظیم شناختی هیجان در اختلال افسردگی اساسی است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه آزمایشی و به صورت پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با دو گروه است. سی نفر از افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی در مرکز بهداشت و مشاوره مجتمع آموزش عالی اسفراین به طور تصادفی انتخاب شدند و به دو گروه 15 نفری اختصاص یافتند و هر گروه طی 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت درمان شناختی‌ـ رفتاری و مبتنی بر حضور ذهن قرار گرفتند و با استفاده از مصاحبه تشخیصی بالینی و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و لگرستیمورد مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از آزمون تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: بین روش درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر حضور ذهن از نظر تأثیر بر بهبود تنظیم شناختی هیجان تفاوت معنی‌داری وجود دارد، نتایج آزمون تی و مقایسه میانگین‌های نمره تفاوت بین پیش‌آزمون و پس‌‌آزمون نشان داد که روش درمان مبتنی بر حضور ذهن در بهبود تنظیم شناختی هیجان در افراد مبتلا به افسردگی اساسی، مؤثرتر از روش درمان شناختی رفتاری است(85/2-=t، 008/0=p). نتیجه‌گیری: روش‌های درمانی شناختی ـ رفتاری و مبتنی بر حضور ذهن بر بهبود تنظیم شناختی هیجان مؤثرند که روش مبتنی بر حضور ذهن به این دلیل که توجه به احساسات فعلی و پرهیز از قضاوت در مورد خود را مورد تأکید قرار می‌دهد، می‌تواند در استفاده از راهکارهای سازگارانه تنظیم شناختی هیجان به وسیله بیماران مبتلا به افسردگی اساسی، مؤثرتر از روش شناختی رفتاری واقع شود.