مقایسه‌ی زنان باردار شده و نشده مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مقاوم به کلومیفن سیترات به درمان ترکیبی متفورمین و لتروزول

  سابقه و هدف: سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یکی از شایع‌ترین علت‌های ناباروری است. کلومیفن سیترات، اولین داروی انتخابی برای القای تخمک‌گذاری در این بیماران است. درصد زیادی از این بیماران به دوزهای 50 تا 100 میلی گرم کلومیفن سیترات در روز پاسخ مناسب می‌دهند. در صورت عدم مشاهده اوولاسیون تا دوز 150 میلی‌گرم در روز، بیمار مقاوم به کلومیفن سیترات محسوب می‌شود. هدف این مطالعه بررسی مقایسه زنان باردار شده و نشده به درمان ترکیبی متفورمین و لتروزول در بیماران با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مقاوم به کلومیفن سیترات بود. علاوه بر این میزان اوولاسیون، میزان حاملگی و میزان تولد زنده نیز بررسی شد.   مواد و روش ‌ ها: در این مطالعه توصیفی – مقطعی 106 بیمار مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مقاوم به کلومیفن سیترات مراجعه کننده به درمانگاه نازایی بیمارستان امیرالمؤمنین (ع) سمنان طی سال‌های 87-1384 مورد مطالعه قرار گرفتند. به همه بیماران به مدت 6 تا 8 هفته متفورمین با دوز 1500 میلی گرم روزانه (500 میلی گرم 3 بار در روز) تجویز شد و سپس تحت درمان توأم لتروزول با دوز روزانه 5/2 میلی گرم از روز 3 تا 7 دوره قاعدگی قرار گرفتند. زمانی‌که تخمک گذاری در دوز 5/2 میلی‌گرم لتروزول اتفاق نیفتاد، دوز لتروزول در سیکل‌های بعدی به 5 و سپس 5/7 میلی گرم افزایش یافت.   یافته ‌ ها: از 106 بیمار تحت درمان با متفورمین 1 نفر به‌علت حساسیت دارویی به شکل راش پس از مصرف متفورمین از مطالعه خارج شد. از 105 بیمار 14 بیمار (33/13%) با متفورمین به‌تنهایی حامله شدند. از 91 بیمار باقیمانده که وارد مرحله درمانی لتروزول با متفورمین شدند، تا انتها 83 (2/91%) نفر تخمک‌گذاری داشتند. در مجموع میزان حاملگی در انتهای مطالعه 60 نفر به ازای 105 نفر (14/57%) بود. از این 60 حاملگی 10مورد (7/16%) سقط، 5 مورد (3/8%) زایمان زودرس و 45 نفر (9/74%) زایمان ترم داشتند. نتایج نشان داد که بین خانم‌های حامله با غیر‌حامله در طول مدت نازائی، BMI ، میزان LH ، FSH و نسبت LH/FSH ، تصویر pco در سونوگرافی در یک یا هر دو تخمدان، فرم منس (الیگومنوره، آمنوره) و هیرسوتیسم تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. تنها تفاوت معنی دار (008/0= P ) کمتر بودن سن خانمهای حامله (47/24±74/3 ) نسبت به خانمهای غیر حامله( 23/27±57/5) بود.   نتیجه ‌ گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که درمان ترکیبی متفورمین با دوزهای افزایشی لتروزول منحر به میزان حاملگی بالا در بیماران با سندرم تخمدان پلی کیستیک مقاوم به کلومیفن می شود. استفاده از این روش درمانی فقط از سن بیمار متاثر می‌شود، بدین معنی که در خانم‌های نسبتاً جوان‌تر موثرتر است.