مطالعه و تعیین فلاونولیگنان‌ها در میوه‌های گیاه خارمریم جمع‌آوری شده از نقاط مختلف ایران به روش‌های اسپکتروفتومتری، TLC و HPLC

مقدمه: سیلی‌مارین ترکیبی فلاونوییدی متشکل از 5 نوع فلاونولیگنان مختلف است که در میوه‌‌های رسیده گیاه خارمریم وجود دارد. این فلاونولیگنان‌ها شامل سیلی‌بین B,A، ایزوسیلی‌بین B,A، سیلی‌دیانین، سیلی‌کریسیتین و تاکسی‌فولین می‌باشند. سیلی‌بین ترکیب اصلی این ماده است. سیلی‌مارین دارای خواص آنتی‌اکسیدانت می‌باشد و به عنوان یک داروی موثر در درمان مسمومیت کبدی شناخته شده است. هدف: جهت درک بهتر از مسیر متابولیسمی و تاثیر محیط رویش گیاه بر تجمع سیلی‌مارین میوه‌های رسیده این گیاه از نقاط مختلف کشور (شمال، غرب و جنوب غرب)، جمع‌‌آوری و میزان سیلی‌مارین اندازه‌گیری شد. روش تحقیق: دانه‌های جمع‌آوری شده از مناطق مختلف ایران و با منشا مجارستان و همچنین دانه‌های حاصل از کشت رقم مجاری در گل‌خانه در محل پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی تهیه شده و مقدار کمی و کیفی ترکیبات فلاونوییدی پس از استخراج به سه روش اسپکتروفتومتری، TLC و HPLC مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: مطابق روش اسپکتروفتومتری بالاترین مقدار تجمع سیلی‌مارین مربوط به منطقه ولشت و سپس برازجان است. با انجام روش TLC و با مقایسه با نمونه‌های استاندارد 5 لکه مربوط به فلاونولیگنان‌های حاضر در سیلی‌مارین در تمام مناطق شناسایی شد. مقدار کمی این ترکیبات به روش HPLC بررسی شد و نتایج نشان می‌دهد که بالاترین مقدار سیلی‌مارین در دانه‌های مربوط به منطقه برازجان تجمع دارد. در این روش سیلی‌بین A و B، ایزوسیلی‌بین A و B به راحتی از یکدیگر جدا شده و قابل بررسی است. نتیجه‌گیری:‌ بنابر ضرورت تولید تجاری این گیاه و ثبات فرمولاسیون دارویی آن نیاز به ارزیابی وسیع‌تر و انتخاب ژنوتیپ برتر و خالص‌سازی آن جهت تولید صنعتی می‌باشد.