مطالعه و بررسی پدیدۀ فراجوشی در سواحل شرقی خزر میانی با استفاده از شبیه‌سازی عددی

در این مطالعه پدیدۀ فراجوشی در سواحل شرقی خزر میانی دریای خزر با استفاده از مدل سه‌بعدی COHERENS برای سال 2004 بررسی شده است. در این شبیه‌سازی، شبکه‌بندی حوزه در راستای افق 046/0×046/0 درجه و در راستای قائم دارای 30 لایه سیگما در نظر گرفته‌شده است. همچنین تمامی واداشت‌های جوی (سرعت باد، فشار هوا، دمای هوا، آهنگ بارش، پوشش ابری و رطوبت نسبی) و واداشت رودخانه‌ای به‌عنوان شرایط مرزی و میانگین دما و شوری آب در ماه ژانویه به‌عنوان شرایط اولیه به مدل اعمال شده است. از آنجا که الگوی باد غالب، در تابستان برای دریای خزر به‌خصوص در سواحل شرقی خزر میانی، شمالی و شمال شرقی است، این مسئله باعث ایجاد پدیدۀ فراجوشی در سواحل شرقی خزر میانی در طول تابستان شده است. در این زمان یک گردش واچرخندی نیز در حوضۀ میانی خزر میانی مشهود است که در آگوست به همراه دو ناحیۀ فراجوشی کوچک‌تر دیده می‌شودکه آنکه نزدیک سواحل غربی است قوی‌تر است. بر اساس نتایج شبیه‌سازی‌شده در این مطالعه، جهت جریانات سطحی در سواحل شرقی خزر میانی از سمت ساحل به سوی مناطق مرکزی است که این جریان‌ها موجب حرکت آب از سواحل شرقی به سوی سواحل غربی و در نهایت انتقال آب‌های سرد زیرسطحی به طرف لایه‌های سطحی شده و میدان دمایی در نزدیک سواحل شرقی را تا چند درجه سردتر از سواحل غربی کرده است. همچنین با بررسی سرعت قائم در سواحل شرقی خزر میانی، بیشترین مقادیر سرعت قائم، در حدود عمق‌های بین 2 تا 5 متری از سطح آب مشاهده شده و سرعت جریانات در لایه‌های بالاتر و نزدیک به سطح آب دارای مقادیر کمتری شده است. این سرعت‌های قائم هم از نظر مقدار و هم وسعت در ماه آگوست ضعیف‌تر از ماه جولای بوده‌اند؛ به‌طوری‌که اندازۀ سرعت جریان‌های قائم در ماه‌های جولای و آگوست به ترتیب تقریباً 12 و 7 متر در ماه است که نشان‌دهندۀ ضعیف‌ترشدن این پدیده در ماه آگوست است.