مطالعه مورفومتریک گونه‌های جنس Erysimum L. (Brassicaceae) در استان‌های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی

بر اساس فلورا ایرانیکا، جنس Erysimum L. در ایران دارای 26 گونه است، که تاکنون 11 گونه آن در استان‌های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی گزارش شده است. در این پژوهش، برای نخستین بار دو گونه از آنها، برای فلور این استان‌ها معرفی شده‌اند. شناسایی و تفکیک گونه‌های این جنس، به علت شباهت ظاهری آنها به یکدیگر و نیز دامنه وسیع صفات موفولوژیک کار دشواری است. در این مطالعه سعی شده است با بهره‌گیری از روش مورفومتریک، گونه‌های این جنس در خراسان را از یکدیگر تفکیک نماییم. بدین منظور، 75 صفت مورفولوژیک مربوط به اجزای رویشی و زایشی روی 84 فرد متعلق به 11 گونه و یک نمونه مشکوک مطالعه شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل‌های چند متغیره به جدایی و تفرق نسبی آرایه‌های مورد مطالعه از یکدیگر منجر شد و نشان داد که ویژگی‌های ریخت‌شناسی تا حد قابل قبولی برای تمایز میان این گونه‌ها مفید هستند، به طوری که سه گروه عمده قابل تشخیص را نشان دادند: گروه اول شامل گونه‌های E. repandum، E. griffithianum، E. sisymbrioides، E. nanum و E. persepolitanu؛ گروه دوم شامل گونه‌های E. aitchisonii، E. kerbabaevii و E. crassipes و سومین گروه در برگیرنده گونه‌های E. crassicaule، E. stocksianum، E. crassicaule کرک‌دار و E. ischnostylum است. در نهایت، کلیدی بر اساس صفات ریخت‌شناسی، برای شناسایی گونه‌های Erysimum در استان‌های خراسان معرفی گردید.