مطالعه تاثیر کودهای زیستی، شیمیایی و اسید هیومیک بر شاخصهای رویشی، فیزیولوژیکی و میزان اسانس گیاه نعناع گربه‌ای (Nepeta cataria L.)
Authors
Abstract:
سابقه و هدف: در کشاورزی پایدار، کودهای زیستی به عنوان یک جایگزین مناسب برای کودهای شیمیایی به شمار می‌آیند و می‌توانند باعث بهبود عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی شوند. کودهای زیستی شامل باکتری‌ها و قارچ‌های مفیدی هستند که هر یک از آنها برای اهداف خاصی مانند تثبیت نیتروژن، آزادسازی یون‌های فسفر و پتاسیم از ترکیبات نامحلول تولید می‌شوند. این باکتری‌ها معمولا در اطراف ریشه وجود دارند و به گیاه در جذب عناصر غذایی کمک می‌کنند. علاوه بر آن، می توانند به گیاه در جذب سایر مواد مغذی، کاهش بیماری‌ها، بهبود ساختمان خاک و در نهایت تحریک بیشتر رشد گیاه و افزایش کمیت و کیفیت عملکرد موثر باشند. گیاه دارویی نعناع گربه‌ای (Nepeta cataria L.) متعلق به خانواده نعناعیان می‌باشد که اسانس آن در صنایع داروسازی و ساخت آفت‌کش‌های زیستی کاربرد فراوان دارد. این تحقیق با هدف بررسی اثر کودهای زیستی، شیمیایی و اسیدهیومیک روی صفات رویشی و فیزیولوژیکی گیاه نعناع گربه‌ای انجام گردید. مواد و روش‌ها: این آزمایش در سال زراعی 94-1393 به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 10 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. عامل اول تیمارهای کودی در 5 سطح (کود زیستی تثبیت کننده نیتروژن، کود زیستی حل کننده فسفات، تلفیق دو کود زیستی، کود شیمیایی و شاهد) و عامل دوم اسید هیومیک در 2 سطح (0 و 20 کیلوگرم در هکتار) بود. در ابتدای مرحله گلدهی، صفات رویشی (ارتفاع بوته، تعداد و شاخص سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی)، رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید) و تبادلات گازی (سرعت فتوسنتز خالص، کارایی مصرف نور، نرخ تعرق و کارایی مصرف آب) اندازه‌گیری گردیدند. گیاهان در مرحله گلدهیِ کامل برداشت و استخراج اسانس به روش تقطیر با آب با کلونجر انجام شد. یافته‌ها: با توجه به نتایج حاصل، اعمال کودهای زیستی و شیمیایی اثر معنی‌داری بر صفات اندازه‌گیری شده داشت. بالاترین میزان وزن تر و خشک اندام هوایی (به ترتیب 33/203 و 37/44 گرم در بوته) و ارتفاع بوته (08/44 سانتی‌متر) مربوط به تیمار تلفیق کودهای زیستی بود و کمترین مقادیر صفات فوق در شاهد مشاهده شد. اسید هیومیک بر اکثر صفات اندازه‌گیری شده به جز شاخص سطح برگ و وزن تر اندام هوایی اثر معنی‌داری نداشت. تیمارهای کود بکار رفته بر میزان رنگیزه های فتوسنتزی و تبادلات گازی گیاه نیز اثر معنی‌داری داشتند. کاربرد تلفیق کودهای زیستی باعث افزایش معنی‌دار کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، سرعت فتوسنتز خالص و کارایی مصرف آب و کارایی مصرف نور گردید ولی با تیمار کود شیمیایی تفاوت معنی‌داری نداشت. بیشترین میزان اسانس نیز در تیمار کود زیستی حل کننده فسفات (30/1 درصد) مشاهده شد که با تیمار کود شیمیایی (22/1 درصد) و تلفیق کودهای زیستی (18/1 درصد) تفاوت معنی‌داری نداشت. نتیجه گیری: با توجه به عدم وجود تفاوت معنی‌دار بین تیمارهای کود شیمیایی و تلفیق کودهای زیستی در صفات وزن خشک اندام هوایی و میزان اسانس جایگزین کردن تلفیقِ کودهای زیستی نیتروژن و فسفر به جای کودهای شیمیایی توصیه می‌گردد.
similar resources
تأثیر کودهای زیستی بر میزان و عملکرد اسانس و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه نعناع (Mentha spicata L.) در شرایط کم‌آبیاری
خشکی مهمترین عامل محدودکننده تولید محصولات زراعی به‌ویژه در نواحی خشک و نیمه‌خشک دنیا می‌باشد. به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و کود بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی، درصد و عملکرد اسانس در نعناع (Mentha spicata L.)، آزمایشی در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج انجام شد. آزمایش به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای...
full textPharmacognosy of Nepeta Cataria
Nepeta cataria Linn (Family Labiatae), commonly known as catnip, is a herbaceous plant and is a native of southeast Europe, Orient, Southwest Asia and Western temperate Himalayas. Leaves and flowering tops, which contain tannin and volatile oil are aromatic, carminative, tonic, diaphoretic, refrigerant, emmenagogue, antiseptic, stimulant and useful in infantile colic and hysteria. Leaves are de...
full textتاثیر کودهای آلی بر شاخصهای رشد، جذب عناصر غذایی و میزان اسانس در گیاه دارویی نعناع سبز (Mentha spicata L)
مصرف کودهای آلی نظیر ورمی‌کمپوست و کمپوست قارچ مصرف شده در یک سیستم مبتنی بر کشاورزی پایدار ضمن حفظ سلامت خاک باعث بهبود رشد و عملکرد گیاهان نیز می‌گردد. به همین منظور آزمایشی به صورت گلدانی در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه پژوهشی گروه علوم باغبانی دانشگاه محقق اردبیلی روی گیاه دارویی نعناع سبز اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نسبتهای حجمی صفر (شاهد)، 10، 20، 30، 40 و 50 درصد از ورمی کمپوست کمپ...
full textتاثیر تنش خشکی و کودهای زیستی و کودهای شیمیایی بر برخی ازویژگی‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی بزرک (Linum usitatissimum L.)
به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و کودهای زیستی ازتوبارور1 و ازتوبارور2 و کود شیمیایی (ازت و فسفر) بر تعدادی از صفات بزرک ازجمله میزان پرولین، پتاسیم و کلسیم و روند سرعت رشد محصول تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 1392 انجام گرفت.کرتهای اصلی شامل چهار تیمار تنش خش...
full textاثر اسید سالیسیلیک و پوتریسین بر برخی شاخصهای فیزیولوژیکی و اسانس گیاه دارویی نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)
نعناع فلفلی با نام علمیL. Mentha piperita از خانوادۀ Lamiaceae از جمله گیاهان دارویی و معطری است که اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی استفاده میشود. به‌منظور ارزیابی برخی شاخصهای فیزیولوژیکی و اسانس نعناع فلفلی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از تیمارهای اسید سالیسیلیک (0، 1/0، 1 میلیمولار) و پوتریسین (0، 1/0، 1 میلیمولار) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. همۀ ص...
full textتأثیر کودهای زیستی بر میزان و عملکرد اسانس و برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه نعناع (mentha spicata l.) در شرایط کم آبیاری
خشکی مهمترین عامل محدودکننده تولید محصولات زراعی به ویژه در نواحی خشک و نیمه خشک دنیا می باشد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی و کود بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی، درصد و عملکرد اسانس در نعناع (mentha spicata l.)، آزمایشی در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در کرج انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای...
full textMy Resources
Journal title
volume 24 issue 2
pages 61- 76
publication date 2017-07-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023