مدلسازی ژئومکانیکی چین انتشار‌گسلی: نگرش‌هایی از نقش چگالی بر هندسه و فرگشت تنش و کرنش، تاقدیس آیگان، البرز مرکزی

چکیده چین‌های مرتبط با گسل در بیشتر کمربندهای کوهستانی، منشورهای برافزایشی، کمربندهای چین و رانده و بخش­های درون­صفحه­ای گسترش می­یابند. گستردگی این ساختارها و اهمیت آنها در اکتشاف و استخراج منابع هیدروکربنی و لرزه‌شناسی سبب شده است تا در ورای زمینه­های زمین­شناسی ساختاری نیز مورد توجه قرار گیرد. مدلسازی عددی چین­های مرتبط با گسل با استفاده از روش اجزاء محدود می‌تواند اطلاعات ارزشمندی از تاریخچه فرگشت تنش و کرنش ارائه دهد. در همین راستا، این پژوهش با استفاده از روش اجزاء محدود، فرگشت تنش و کرنش چین انتشارگسلی آیگان را مورد بررسی قرار می‌دهد که در طی وارونگی حوضه البرز مرکزی در الیگوسن- میوسن و با فعالیت راندگی­های میانبر گسل مشا ایجاد شده است. در ادامه، فرگشت تنش و کرنش در چین انتشارگسلی آیگان به کمک نمودارهای تنش تفریقی-کرنش، کرنش-زمان، تنش-زمان و پیامدهای تغییر چگالی بر هندسه کلی چین بررسی و واکاوی می­گردد. نتایج مدلسازی نشان می­دهد که افزایش و کاهش چگالی نقش چندانی در فرگشت تنش و کرنش ندارد، به گونه­ای که تنها تغییرات اندکی در پس­یال چین نمایان شده است. نتایج مدل نشان می­دهد، افزایش و کاهش چگالی به ترتیب سبب افزایش و کاهش نیم طول ­موج چین می‌شود که بیانگر رابطه مستقیم بین چگالی و نیم طول­ موج در چین گسترش­گسلی است.