مدل‌سازی و شبیه‌سازی آثار بلندمدت استفاده از فاضلاب تهران بر منابع آب و خاک دشت ورامین با استفاده از مدل‌سازی پویای سیستم‌ها

با توجه به تعدد عوامل اثرگذار بر بهره‌برداری از پساب، تدوین مدلی که بتواند همة ابعاد و برهم‌کنش‌های‌ عوامل مختلف بهره‌برداری را شبیه‌سازی کند ضروری است. هدف این مطالعه بررسی آثار بلندمدت استفاده از فاضلاب تهران بر منابع آب و خاک دشت ورامین با استفاده از مدل‌سازی پویای سیستم‌ها بود. سناریوهای ارزیابی‌شده شامل سناریوهای مختلف کاربرد پساب و الگوی کشت و کم‌آبیاری بود. نتایج صحت‌سنجی مدل نشان‌دهندة کارایی مدل توسعه‌یافته در شبیه‌سازی سطح آب زیرزمینی (RMSE برابر 37 سانتی‌متر، R2 برابر 99/0، ماکزیمم خطای 45 سانتی‌متر) و شوری آب زیرزمینی (RMSE برابر 57 میکروزیمنس بر سانتی‌متر، R2 برابر 79/0، ماکزیمم خطای 148 میکروزیمنس بر سانتی‌متر) است. همچنین نتایج شبیه‌سازی نشان داد حفظ شرایط موجود منجر به تخریب کامل آب‌خوان تا سال 1420 می‌شود. همچنین، در صورت اختصاص 200 میلیون متر مکعب فاضلاب تصفیه‌شده به کشاورزی در فصل زراعی و 40 میلیون متر مکعب به تغذیة مصنوعی در فصل غیر زراعی، تخریب آب‌خوان تا سال 1455 به‌تعویق می‌افتد. در صورت اعمال سناریوی تخصیص پساب و افزایش 11 درصدی راندمان، چه از طریق کم‌آبیاری و چه از طریق توسعة سیستم‌های تحت ‌فشار، دستیابی به پایداری منابع آب ورامین ممکن می‌شود.