مدل‌سازی مکانی احتمال وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع با استفاده از مدل‌های نسبت فراوانی و وزن شاهد

طی سال­های اخیر، تلاش­های زیادی برای مدیریت و مهار آتش­سوزی در جنگل­ها و مراتع شده است. از مهمترین این اقدامات، مدل‏سازی احتمال وقوع آتش­سوزی و تهیه نقشه­های پهنه­بندی در مناطق حساس به آتش­سوزی است. در این تحقیق، قابلیت مدل‌های نسبت فراوانی و وزن شاهد در پیش­بینی احتمال وقوع آتش­سوزی در جنگل­ها و مراتعاستان کهگیلویه و بویراحمد بررسی شده است. فرایند مدل­سازی و پیش­بینی وقوع آتش­سوزی­های آینده بر مبنای بررسی ارتباط بین 271 مورد آتش­سوزی از دوره 1395-1381 و 10 عامل درجه شیب، جهت، ارتفاع، درجه حرارت، سرعت باد، کاربری اراضی، شاخص تفاضلی نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI) و فاصله تا رودخانه، جاده و مناطق مسکونی انجام شد. طی فرایند مدل­سازی، میزان تأثیر هر طبقه از عوامل بر وقوع آتش­سوزی محاسبه شد. نتایج مدل­ها مبنای ساخت نقشه‏های حساسیت به آتش­سوزی در سطح استان قرار گرفت. نتایج ارزیابی و مقایسه مدل­ها که با استفاده از روش منحنی مشخصه نسبی، میزان موفقیت، نرخ پیش­بینی و آزمون مقایسه جفتی ویلکاکسون انجام شد، اختلاف معنی­داری را در عملکرد دو مدل نشان داد. به‌طوری‌که مدل وزن شاهد با نرخ موفقیت و پیش‏بینی 862/0 و 821/0 عملکرد بهتری نسبت به مدل نسبت فراوانی در تحلیل داده­های آموزشی و پیش­بینی آتش­سوزی­های آینده داشت. بر‌اساس نتایج به‌دست آمده حدود 30 درصد از وسعت جنگل­ها و مراتع استان کهگیلویه و بویراحمد در طبقات حساسیت زیاد تا بسیار زیاد به آتش­سوزی قرار می­گیرد که نیازمند اقدامات پیشگیرانه و مدیریت صحیح برای کاهش مخاطرات ناشی از آتش است.