مداخلات آموزش بهداشت در رابطه با تغذیه دانش آموزان: یک بررسی نظام‌مند

زمینه و هدف: طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه آموزش تغذیه در مدارس، راهکاری مناسب برای ارتقاء سلامت دانش آموزان و ایجاد آگاهی عمومی است. هدف از این پژوهش بررسی مداخلات آموزش بهداشت در رابطه با تغذیه دانش آموزان از سال 1379 تا 1387 می‌باشد. روش تحقیق: در این مطالعه، بانکهای اطلاعاتی SID و Iranmedex بصورت نظام‌مند برای به دست آوردن عناوین و مقالات تمام متن حاوی نتایج مداخلات آموزشی مرتبط با تغذیه در دانش آموزان جستجو شدند که پس از جستجو با کلید واژگان مرتبط، تعداد 23 مقاله که معیارهای ورود به پژوهش را داشتند، انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد از 23 مطالعه مورد بررسی، 18 مطالعه باعث افزایش آگاهی شده‌اند، 8 مطالعه تاثیر مثبتی بر نگرش افراد داشته‌اند و 15 مطالعه نیز باعث بهبود رفتارهای تغذیه‌ای (عملکرد) دانش‌آموزان شده‌اند. روش‌های مشارکتی نظیر بحث گروهی و ایفای نقش و نیز روش‌های سمعی بصری نظیر فیلم و تصویر کارایی بیشتری در ارائه مطالب آموزشی مرتبط با تغذیه به دانش آموزان داشته‌اند. نتیجه گیری: بررسی مداخلات نشان می‌دهد که روش ایفای نقش در ارتقاء آگاهی، نگرش و عملکرد تغذیه‌ای، تاثیر بیشتری نسبت به سخنرانی دارد. همچنین روش‌های سخنرانی و بحث گروهی کارایی بیشتری نسبت به جزوه، خودآموز و کتابچه دارند. ضمنا جهت اثربخشی بیشتر مداخلات، استفاده از تئوری‌ها و الگوهای آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت نظیر الگوی مراحل تغییر، اعتقاد بهداشتی، تئوری رفتار برنامه ریزی شده، الگوی بزنف، پرسید- پروسید و دیگر الگوهای ارتقاء دهنده سبک زندگی سالم در مداخلات مربوط به تغذیه دانش آموزان توصیه می‌شود.