محاسبة بُعد فراکتال سازندهای زمین‌شناسی و بررسی ارتباط آن با حساسیت‏ سازندها

ویژگی‏های زمین‏شناسی تأثیر بسیار زیادی در ویژگی‏های فیزیکی حوضه و شبکة آبراهه‏ها دارد. هدف از این پژوهش تعیین بُعد فراکتال شبکة هیدروگرافی و بررسی ارتباط بُعد فراکتال با الگوهای ژئومورفولوژی سازندهای زمین‏شناسی و میزان حساسیت آن‏ها در حوضه‏های مورد مطالعه است. پس از محاسبة بُعد فراکتال و تعیین میزان حساسیت هر سازند، ارتباط بُعد فراکتال با سازندها در حوضه ‏های مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد بین عدد فراکتال و حساسیت سازندهای حوضه‏ها، که بیانگر میزان فرسایش و ناهمواری در حوضه است، ارتباط معناداری در سطح 5درصد و افزایشی وجود دارد؛ به‏نحوی‏که با افزایش حساسیت سنگ‏شناسی و، به‏تبع آن، تراکم زهکشی، عدد فراکتال افزایش می‏یابد. بیشترین مقدار بُعد فراکتال در حوضه‏ های مطالعاتی مربوط به سازند کواترنری ریزدانه معادل 65/1 و کمترین مقدار عددی بُعد فراکتال مربوط به سازند سروک معادل 06/1 است. همچنین، در سازندهایی با حساسیت بیشتر نسبت به سازند‏های مقاوم تغییرات بیشتری در تراکم شبکة هیدروگرافی رخ‏ داده است؛ درنتیجه، تغییر بُعد فراکتال آن‏ها نیز بیشتر مشاهده می‏شود.