لقب‌ها و کنیه‌ها به مثابه منابعی نویافته در جریان‌شناسی تاریخ اسلام؛ مطالعه موردی ابوتراب

Authors

  • صفری فروشانی, نعمت الله دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه
  • قرائتی, حامد دانشگاه ادیان و مذاهب
Abstract:

لقب‌ها و کنیه‌ها به مثابه منابعی نویافته در جریان‌شناسی تاریخ اسلام؛ مطالعه موردی ابوتراب حامد قرائتی[1] نعمت‌الله صفری فروشانی[2] چکیده لقب‌ها و کنیه‌ها فارغ از سودمندی‌شان در شناسایی افراد،‌ می‌توانند منابع مهمی در جریان‌شناسی فکری، سیاسی و حتی مذهبی به شمار آیند. فلسفه نام‌گذاری، زمینه و آثار اجتماعی، تطور تاریخی، گونه‌شناسی منتسبان به این عناوین، وابستگان و هواداران،‌ همگی از ابعادی هستند که در مطالعات تاریخی می‌توانند دربر دارندۀ نتایجی مهم باشند. بررسی این لقب‌ها و عنوان‌ها با بهره‌مندی از علوم دیگری همچون انساب، رجال، عرفان، اخلاق و تفسیر نیز می‌تواند به گستردگی این گزاره‌ها بیفزاید. «ابوتراب» به عنوان لقب یا کنیه‌ای که برای نخستین‌بار درباره علی بن ابی‌طالب7 به کار رفته، از جمله عناوینی است که بررسی آن می‌تواند در مقاطع تاریخی مفاهیم و معانی مختلف فکری، سیاسی، اجتماعی و عرفانی را داشته باشد و در تحلیل تاریخ اسلام و تشیع یافته‌های بسیاری ارائه دهد. این پژوهش با بررسی تطور تاریخی و مفهومی ابوتراب سعی دارد توجه پژوهشگران را به این کارکرد لقب‌ها و عناوین در مطالعات تاریخی جلب کند.   [1]. پژوهشگر و دانشجوی دکتری شیعه‌شناسی دانشگاه ادیان و مذاهب (نویسنده مسئول). [email protected] [2]. دانشیار دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه، قم. [email protected] تاریخ دریافت: 6/2/94                       تاریخ پذیرش: 18/5/94

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

"تاریخ سیاسی جدید" به مثابه روش

«تاریخ سیاسی جدید»، رویکردی مفهومی و روش‌شناختی به حوزه تاریخ است که با شکل‌گیری دانش تاریخ در عرصه تاریخ‌نگاری جدید شکل گرفت و در نیمه دوم قرن بیستم، به یک جریان تقریبا عمومی تبدیل شد. یکی از گفتمان‌های رایج در تاریخ سیاسی تفاوت بین تاریخ سیاسی «جدید» و سنتی است. بحث های موضوعی/مفهومی، مطالعاتی و روش‌شناختی در این رابطه قابل طرح  است و می‌تواند به تعریف و تعمیق مطالعات و بررسی های «تاریخ سیاسی...

full text

عدالت به مثابه انصاف در سنت اسلام شیعی / احمد دیلمی

یکی از تفاسیر و جنبه‏های عدالت اجتماعی عدالت به مثابه انصاف است؛ اگرچه برخی انصاف را تمام عدالت اجتماعی، و بعضی آن را عالی‏ترین سطح عدالت‏ می‏دانند. تحلیل انصاف به‏سان عدالت امری دشوار است؛ اگرچه انسان توشه‏ای ‏فطری از معرفت نسبت به این دو دارد و در عمل، منتظر به سرانجام رسیدن نظریات در این باره‏ نمی‏ماند. در سنت اسلام شیعی، انصاف از جمله اصول اخلاقی و حقوقی انسانی است. در این سنت بر انصاف به ع...

full text

اسلام گرایی به مثابه هویت سیاسی نوین در عصر پهلوی

اسلام­گرایی به مثابه هویت­سیاسی نوین در عصر پهلوی علیرضا کلانتر مهرجردی[1]- حسین صولتی[2] تاریخ دریافت: 7/11/1396  تاریخ پذیرش:23/12/1396   چکیده: فهم هویت ­سیاسی در مواجهه قدرت سیاسی و نیروهای اجتماعی در ایران مساله­ای است که منظری بر فهم تحولات سیاسی اجتماعی جامعه ایران می­گشاید. با شکست مشروطه و خفقان سیاسی ناشی از حاکمیت پهلوی اول، دغدغه هویت ­سیاسی به محاق رفت. پس از استبداد رضاشاهی، دوره...

full text

نکته‌ای نویافته و صفتی شاعرانه در تاریخ جهانگشا

چکیده تاریخ جهانگشای جوینی یکی از برترین آثار منثور زبان فارسی در سبک فنّی و مصنوع است. نویسندۀ کتاب در جای‌جای کتاب کوشیده است که هم تاریخی مستند ارائه دهد و هم خوانندگان کتاب را از اوضاع و احوال مغولان در دربار و فجایع آن‌ها آگاه کند. زبانی که جوینی برای بیان خود به کار گرفته است، به تناسب سبک دوره، ناگزیر زبانی شاعرانه است که در این میان از شگردهای بلاغی و عناصر تصویرساز بهرۀ بسیاری گرف...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 19

pages  101- 118

publication date 2015-10

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023