فرضیّه تعلّق «نوفل» در لیلی‌ و مجنون به‌ گروه عیّاران و فتیان

  هدف از پژوهش حاضر شناخت و تحلیل شخصیت نوفل و طبقۀ اجتماعی او در لیلی‌ و مجنون و بررسی نقش این شخصیت‌گذاری در جریان رویدادها بوده است. این پژوهش به ­ روش کتابخانه­ای و در دو بخش انجام یافته است: در بخش آغازین، به جریان مستقلّ ادب عیّاری و مرام جوانمردی از دوران پیش از اسلام تا کنون و نخستین نمودهای مکتوب این جریان در آثاری چون سمک ‌ عیّار ، داراب‌نامه، حمزه‌نامه، ابومسلم­نامه، امیرارسلان و... توجّه شده است. بدین منظور، نگارندگان ابتدا نگاهی به اصطلاح «عیّار» داشته، سپس آیین و مرام اخلاقی- اجتماعی این گروه را به‌اجمال بررسیده‌اند؛ بخش دوم بر بازخوانی و بازشناسی شخصیّت نوفل در لیلی ‌و مجنون تأکید می‌کند. هرچند تا امروز شناخت شخصیّت نوفل - به­ دلیل فقر پژوهشی موجود در ادب عیّاری- ضرورتی تحقیقی نبوده، کیستی نوفل و هدف و انگیزۀ او در کمک به مجنون همواره سؤالی اساسی بوده است و اینکه چرا وی پس از رفع موانع و جنگ ­ هایی که با قبیلۀ لیلی دارد، با وجود پیروزی بر آنان، حاضر نمی‌شود به­‌ظلم و بدون رضایت پدر، لیلی را به ­مجنون بسپارد و جوانمردی را شیوه خود می­داند. درمجموع، این مقاله کوشیده است در لیلی ‌و مجنون حکیم نظامی، با تکیه بر نشانه­های مشهود و مستقیمی که در مورد شخصیّت نوفل، مرام و آیین او و طبقه اجتماعی ­ اش وجود دارد، به بررسی تطبیقی این نمودها با آیین فتوّت و عیّاری بپردازد و به پرسش‌ها و ابهامات در این زمینه پاسخ گوید. برآیند کلّی این پژوهش آن است که نوفل در لیلی ‌و مجنون به عیّاران و فتیان تعلّق دارد.